Σε αυτά τα 100 χρόνια από τις γειτονιές της Νέας Ιωνίας ξεπήδησαν πολλοί σπουδαίοι αθλητές που έγραψαν ιστορία στον ελληνικό αθλητισμό. Στην πλειοψηφία τους ήταν ποδοσφαιριστές που έκαναν καριέρα στις μεγάλες ομάδες της χώρας, στην ΑΕΚ και τον Παναθηναϊκό ως επί τω πλείστον.
Ένας αιώνας αθλητισμού στη Νέα Ιωνία (Α΄ μέρος): Aπό το ποδόσφαιρο στο χάντμπολ
Πρόσφυγες πρώτης γενιάς, από την Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, τα Βουρλά και τη Μαγνησία Μικράς Ασίας, μεγαλωμένοι στα χώματα της Νέας Ιωνίας, που φόρεσαν τη φανέλα τοπικών ομάδων, υπήρξαν προπολεμικά αλλά και μετά τον Πόλεμο οι πέντε άσοι της ΑΕΚ και της εθνικής ομάδας: Κλεάνθης Μαρόπουλος (1919 – 1991), Τρύφων Τζανετής (1918 – 1998), Γιώργος Σίμος «Μάγειρας» (1919 – 1994), Ξένος Μαρκόπουλος (1921 – 1992), Χρήστος Ρίμπας (1913 – 1981).
Η «Ένωση» ήταν ο συνηθισμένος προορισμός για τα ταλέντα της περιοχής πριν από τον πόλεμο. Ο Μαρόπουλος πήγε σε αυτή από τον Εθνικό Καλογρέζας. Ο Τζανετής από την Ελευθερούπολη, όπως και ο Μάγειρας. Ο Ξένος ξεκίνησε από τον Παμβυζαντινό Καλογρέζας και ο Ρίμπας από την Α.Ε Νέας Ιωνίας.
Αλλά και μετά τον πόλεμο η Νέα Ιωνία συνέχισε να βγάζει σημαντικούς ποδοσφαιριστές. Από την Ελευθερούπολη άνοιξαν τα φτερά τους ο Στέλιος Σκευοφύλαξ (1939 – 2009), που αγωνίστηκε με επιτυχία στην ΑΕΚ επί 11 συναπτά έτη (1961-1972) και ο Στέλιος Παναγιωτίδης (1939 – 2017), που έπαιξε 6 χρόνια στον Παναθηναϊκό (1962-1968) και υπήρξε μέλος της αήττητης ομάδας του 1964.
Από τη δεκαετία του ΄50 η ΑΕΚ έχασε την αποκλειστικότητα των ταλέντων της Νέας Ιωνίας. Σφήνα για την απόκτηση τους μπήκε ο Παναθηναϊκός που το 1951 πήρε από τον ΠΑΟ Καλογρέζας τον Βαγγέλη Πανάκη (1933 – 2017) ο οποίος με το παρατσούκλι «μπουλντόζας» έμελλε να γράψει ιστορία αγωνιζόμενος 14 χρόνια με το τριφύλλι στο στήθος.
Η ΑΕΚ ωστόσο εξακολούθησε να έχει τη μερίδα του λέοντος. Μάλιστα ο Μίμης Αναστασιάδης (1936- 2002) χρειάστηκε να μείνει ολόκληρη τη σεζόν 1956-57 εκτός αγώνων γιατί η μεταγραφή του έγινε χωρίς τη συναίνεση της ομάδας της Ν. Ιωνίας. Αντίθετα ο Κώστας Νικολαΐδης (1944 – ) πήγε το 1965 στη Νέα Φιλαδέλφεια με τις ευλογίες του ΠΑΟ Σαφράμπολης και στην ΑΕΚ εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους (100 γκολ) σκόρερ της Α΄ Εθνικής.
Με όνειρα πήγε το 1953 στην ΑΕΚ από τον ΠΑΟ Καλογρέζας ο Νίκος Μελισσής (1936- ) αλλά ένας σοβαρός τραυματισμός δεν του επέτρεψε να κάνει την καριέρα που ονειρευόταν και το 1960 επέστρεψε ως προπονητής στην ομάδα που τον ανέδειξε.
Εκτός από την ΑΕΚ και τον Παναθηναϊκό, Ιωνιώτες ποδοσφαιριστές έγραψαν ιστορία και στον Απόλλωνα Σμύρνης. Ο Θανάσης Μυτιληναίος (1920-2012) υπήρξε θρυλική μορφή της πρώτης μεγάλης μεταπολεμικής ομάδας του Απόλλωνα η οποία την περίοδο 1947-48 κατέκτησε το πρωτάθλημα Αθηνών.
Ο πρόωρα χαμένος Γιάννης Παθιακάκης (1953-2002) διέπρεψε με την «Ελαφρά Ταξιαρχία» τόσο ως ποδοσφαιριστής όσο και ως προπονητής, οδηγώντας την το 1995 στην 4η θέση (συμμετείχε στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ) και την επόμενη χρονιά στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος ενώ ως τεχνικός της ΑΕΚ κατέκτησε το Κύπελλο το 2000.
Από τον Απόλλωνα (1971) ξεκίνησε και ο μεγαλωμένος στις αλάνες της Ν. Ιωνίας, Χρήστος Αρδίζογλου ο οποίος από το 1974 έως το 1985 έκανε σπουδαία καριέρα στην ΑΕΚ και στην εθνική Ελλάδος.
Το ελληνικό ποδόσφαιρο υπηρέτησαν από άλλες θέσεις δυο άλλοι γνωστοί Ιωνιώτες: ο Λέλος Βαμβακόπουλος, διεθνής διαιτητής FIFA και ο Στέφανος Πετρίτσης, ομοσπονδιακός προπονητής.
Ο Λεωνίδας (Λέλος) Βαμβακόπουλος (1927-1996) μεγάλωσε στη Νέα Ιωνία, έπαιξε ποδόσφαιρο στην Α.Ε Ν. Ιωνίας και φόρεσε για ένα μικρό διάστημα τη φανέλα της ΑΕΚ πριν ασχοληθεί με τη διαιτησία και γίνει ένας από τους κορυφαίους διαιτητές στην Ελλάδα με 9 διεθνείς αγώνες στο παλμαρέ του μεταξύ των οποίων τον προημιτελικό Άγιαξ – Άρσεναλ 2-1 για το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης 1971-72.
Ο Στέφανος Πετρίτσης (1924 – 2007) υπήρξε από το 1940 έως το 1953 ποδοσφαιριστής της Α.Ε Νέας Ιωνίας. Στην ίδια ομάδα έκανε τα πρώτα του βήματα ως προπονητής κι, αφού πέρασε από το πάγκο πολλών ομάδων, εργάστηκε για 18 χρόνια στις εθνικές ομάδες: Παίδων, Νέων, Ελπίδων. Με τη Μεσογειακή δε κατέκτησε την 1η θέση το 1991 στην Αθήνα.
Παιδί «δικό μας» δεν ήταν – με την έννοια ότι δεν γεννήθηκε ούτε μεγάλωσε στη Νέα Ιωνία- αλλά τίμησε με το παραπάνω την πόλη μας ο γεννημένος στη Θεσσαλονίκη Χρήστος Χριστοδουλάτος (1934-2022) ο οποίος τελειώνοντας το 1959 τις σπουδές του στη Νομική Αθηνών, εντάχθηκε στην Α.Ε Νέας Ιωνίας και ξεκίνησε μια λαμπρή καριέρα στο πινγκ πονγκ, ως αθλητής με συνολικά 25 πανελλήνιους τίτλους στα ατομικά αγωνίσματα σε επίπεδο ανδρών και περισσότερους από 650 διεθνείς αγώνες και ως παράγοντας επί 26 χρόνια (1982-2008) πρόεδρος της ΕΦΟΕπΑ .
O «Σαμψών» και το «παιδί του λαού»
Αθλητής-λαϊκός ήρωας από τη Νέα Ιωνία υπήρξε ο Γιάννης Κεσκελίδης γνωστός με το προσωνύμιο «Σαμψών» (1929 – 2019). Ανακάλυψε τη δύναμη του κορμιού του δουλεύοντας στα ανθρακωρυχεία της Καλογρέζας. Στα 13 του χρόνια γράφτηκε στον Πειραϊκό Σύνδεσμο κι έγινε αθλητής της ελευθέρας πάλης. Από τη δεκαετία του ΄50 γυρνούσε την Ελλάδα και έδινε παραστάσεις. Μασούσε σίδερα, έσπαγε πέτρες με το κεφάλι και με τα δόντια του τραβούσε κάρα και αυτοκίνητα, σαν τον Μασίστα, τον ήρωα των ιταλικών ταινιών. Με τα κατορθώματα του μεγάλωσαν γενιές και γενιές.
Ένας άλλος λαϊκός ήρωας, της μεγάλης οθόνης αυτός, ο Νίκος Ξανθόπουλος (1934-2023), πριν γίνει ο γνωστός ηθοποιός και τραγουδιστής, υπήρξε πολυτάλαντος αθλητής. Σε ηλικία 18 ετών εντάχθηκε στην ΑΕΚ όπου έκανε ύψος, τριπλούν και χαμηλά εμπόδια, παράλληλα όμως έπαιζε και ποδόσφαιρο.
Αλλά και σε άλλα σπορ διέπρεψαν τα παιδιά της Νέας Ιωνίας. Στο στίβο, ο Βασίλης Κουσίδης (1917-1982) ξεκίνησε την καριέρα του από τον Πανιώνιο Αθλητικό Σύλλογο «Η Ελπίς» και ως αθλητής της ΑΕΚ αναδείχθηκε Πανελληνιονίκης το 1938 στο μαραθώνιο και πρωταθλητής ανωμάλου δρόμου στο ομαδικό (1937-46).
Στο μπάσκετ, ο Νίκος Νεσιάδης (1947 – ) συμμετείχε το 1966 στο 1ο Φάιναλ Φορ Κυπέλλου Πρωταθλητριών της ιστορίας στην Ιταλία και έζησε την κορυφαία στιγμή της ΑΕΚ, την κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης το 1968, στον θρυλικό τελικό με τη Σλάβια Πράγας, στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο.
Στην ποδηλασία, εκτός από τον Νίκο Αγγελίδη (1977- ) ο οποίος συμμετείχε στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2000 στο Σίδνεϊ και το 1996 στο Παγκόσμιο Κύπελλο πίστας, που έγινε στην Αθήνα, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο ολυμπιακό σπριντ,.ο Νίκος Λουλούκος (1953- ) υπήρξε από τους κορυφαίους αθλητές στην δεκαετία του ΄70 όταν με τη φανέλα της ΑΕΚ και της εθνικής ομάδας έδρεψε πολλές δάφνες στους αγώνες δρόμου.
Στην άρση βαρών, ο Θοδωρής Ιακωβίδης (1991 – ) συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο και του 2020 που λόγω κορωνοϊού διεξήχθησαν το 2021 στο Τόκιο κι εκεί έκανε όλη την Ελλάδα να δακρύσει με τις δηλώσεις του on camera μετά τον αγώνα του στα 96 κιλά.
Και σε επίπεδο παραγόντων όμως υπήρξε σημαντική η προσφορά Ιωνιωτών στον ελληνικό αθλητισμό: Χαράλαμπος Δαυίδ (ΕΠΟ), Σταμάτης Παπασταματίου (ΑΕΚ), Χρήστος Χριστοδουλάτος και Παναγιώτης Ρουμπεϊδης (πινγκ – πονγκ), Κώστας Καραμπέτσος και Μιχάλης Κουγιουμτζής (ποδηλασία), Θανάσης Κοντογεώργος, Παντελής Χατζηϊωάννου (χάντμπολ), Μανώλης Παπαδάκης (βόλεϊ).
***Η φωτογραφική σύνθεση έγινε με βάση την γιγαντοαφίσα του Δήμου για τα 100 χρόνια της Ν. Ιωνίας που επιμελήθηκε ο Λουκάς Χριστοδούλου και τις μορφές των Μαρόπουλου, Πανάκη, Κουσίδη, Χριστοδουλάτου, Ιακωβίδη.
