Πάνε πάνω από 20 χρόνια που αποφάσισα να κάνω εκείνο το ξεχωριστό ταξίδι, το οποίο από παιδί άκουγα τους παππούδες μου και τους γονείς μου να ονειρεύονται.
Οι διηγήσεις τους για τα όμορφα χρόνια στην «πατρίδα», τη Σαφράμπολη του Εύξεινου Πόντου, μου είχαν γεννήσει από παλιά την επιθυμία να γνωρίσω και να επισκεφθώ αυτόν τον τόπο.
Και κάποτε ήρθε ο καιρός… Με οδηγό τις διηγήσεις τους, ξεκίνησα με τους γονείς μου και τα αδέλφια τους να πραγματοποιήσω το ταξίδι προσκύνημα στη γενέτειρα των προγόνων μας.
Με τρένο έως την Κωνσταντινούπολη και με νοικιασμένο αυτοκίνητο στη συνέχεια, διασχίσαμε τα βουνά της Παφλαγονίας και μετά από 450 χιλιόμετρα και οκτώ ώρες ταξιδιού φτάσαμε στη Σαφράμπολη .
Φτάνοντας στην «πατρίδα», τον πρώτο άνθρωπο που γνωρίσαμε ήταν ο κ. Bora Benic. Μόλις άκουσε τους δικούς μου να τον ρωτάνε στα τούρκικα εάν γνωρίζει κανένα κατάλυμα στον παλαιό ελληνικό μαχαλά και μαθαίνοντας πως έχουμε καταγωγή από εκεί, έκανε το παν για να μας εξυπηρετήσει.
Μεσολάβησε να κοιμηθούμε στον ξενώνα του δήμου και προσφέρθηκε να μας συνοδεύσει σε όλα τα αξιοθέατα της περιοχής τις μέρες που μείναμε εκεί . Έτσι, με τη βοήθειά του, αλλά και τη βοήθεια των νέων κατοίκων του ελληνικού μαχαλά Kyrankoy στη Σαφράμπολη εκπληρώθηκε και ο πρωταρχικός στόχος μας, που ήταν να βρούμε τα σπίτια των προγόνων μας.
Εκείνο το πρωινό του Ιούλη, στο πατρικό σπίτι του παππού, καθισμένος στην αυλή με τις μουριές πίνοντας αριάνι και κουβεντιάζοντας με τους υπέργηρους κατοίκους του μαχαλά, θα μου μείνει αξέχαστο.
Τελικά στο ταξίδι αυτό, εκτός από το ότι γνώρισα τον τόπο που γεννήθηκαν και έζησαν οι πρόγονοί μου, εισέπραξα τη φιλοξενία, τη ζεστασιά και την άδολη αγάπη των ανθρώπων αυτού του τόπου, στοιχεία που πάντα ανέφεραν οι παππούδες μου ότι χαρακτήριζαν τους ανθρώπους αυτούς. Επιπλέον απόκτησα και έναν καλό φίλο τον Bora Benic.
Αυτό το όμορφο ταξίδι ακόμα θυμούνται οι υπέργηροι γονείς μου, καθηλωμένοι τώρα στο κρεβάτι, αλλά και ικανοποιημένοι που κατάφεραν τελικά να κάνουν αυτό το ταξίδι ζωής και να δουν την γενέτειρα των γονέων τους, τη Σαφράμπολη.
Από τότε έχω επισκεφθεί την Τουρκία 19 φορές και κάθε φορά ανακαλύπτω τα ίχνη που οι Ρωμιοί άφησαν διάσπαρτα σε όλη την χώρα. Ιδιαίτερα στην αγαπημένη μου Σαφράμπολη επιστρέφω συχνά αναζητώντας κάθε φορά, οποιαδήποτε πληροφορία που έχει να κάνει με την ζωή του ελληνικού στοιχείου πόλης.
Όλα αυτά τα χρόνια έχω εντοπίσει αρκετά σπίτια στα οποία κατοικούσαν οι Ρωμιοί ιδιοκτήτες τους, τα οποία έχω καταγράψει και φωτογραφίσει, καθώς και πολλές πληροφορίες για την καθημερινή ζωή τους εκείνα τα χρόνια.
Το 2013 η Ένωση Μικρασιατών “Η Καππαδοκία” πραγματοποίησε εκδήλωση στο Κέντρο Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού ( ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. ), με θέμα: Από τη Σαφράμπολη της Μικράς Ασίας στη Σαφράμπολη της Νέας Ιωνίας . Εκεί είχα την ευκαιρία να δείξω στους Ιωνιώτες που έχουν καταγωγή από εκεί, την ιστορία της Σαφράμπολης, μα και τα ίδια τα σπίτια που εγκατέλειψαν οι γονείς τους.
Με αφορμή την εκδήλωση η Ένωση Μικρασιατών “Η Καππαδοκία” εξέδωσε βιβλίο με τίτλο: Από τη Σαφράμπολη της Μικράς Ασίας στη Σαφράμπολη της Νέας Ιωνίας . Εγώ έγραψα για την ζωή των Ρωμιών προγόνων μας στην Σαφράμπολη της Τουρκίας μέχρι και τον διωγμό τους, και ο κ. Μάκης Λυκούδης έγραψε για την εγκατάσταση τους στην Ελλάδα και ιδιαιτέρα στην νέα Σαφράμπολη της Νέας Ιωνίας.
Η Σαφράμπολη με τους καλοσυνάτους και φιλόξενους κατοίκους της στέκει ακόμα εκεί, όμορφη και μας περιμένει να μας αγκαλιάσει και να μας δείξει τα χνάρια των προγόνων μας.
Από το 1994 είναι εγγεγραμμένη στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, και το 1998 χαρακτηρίστηκε και επίσημα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Πέτρος Τριανταφυλλίδης
