Στο ματωμένο Αφγανιστάν: Ξημέρωμα Πρωτοχρονιάς του ΄21



Ο κρότος που με ξύπνησε μέσα στην νύχτα σίγουρα δεν ήταν από κάποιο βεγγαλικό ή βαρελότο που έσκασε αναγγέλλοντας τον ερχομό της νέας χρονιάς. Υποψιάστηκα πως κάτι άλλο συνέβαινε γιατί από όσο γνωρίζω εδώ δεν γιορτάζουν την πρωτοχρονιά των αλλόθρησκων δυτικών.

Το μυαλό μου πήγε αμέσως στο κακό γιατί η Καμπούλ κρατάει τα σκήπτρα της πόλης με τις περισσότερες βομβιστικές επιθέσεις παγκοσμίως.

Ρε μπας και ξεκίνησε η…Αφγανική επανάσταση του ΄21 και εμείς είμαστε στα κρεβάτια μας;

Ευτυχώς το δωμάτιο που μένουμε είναι σωστό λαγούμι και εδώ μέσα νιώθουμε αρκετά ασφαλής. Για να σε βρει το κακό απ’ έξω πρέπει να περάσει από πολλά επίπεδα ασφαλείας.

Καταρχήν η βιτρίνα του Baharistan  Guesthouse, είναι ένα ….σουβλατζίδικο που στο βάθος του υπάρχει μια καμουφλαρισμένη θωρακισμένη πόρτα, που ανοίγει μόλις σε τσεκάρουν οι κάμερες. Αφού περάσεις μέσα, ελέγχεσαι από τον πάντα νυσταγμένο θυρωρό και στην συνέχεια ανεβαίνεις από μια περίκλειστη σκάλα δυο ορόφους, περνάς καγκελόπορτες, διαδρόμους, φωταγωγούς και βγαίνεις στο απέναντι κτίριο που κάπου εκεί είναι και το δωμάτιο σου.

Μέρες γυροφέρναμε στο πολύπαθο Αφγανιστάν και εδώ στην πρωτεύουσα της χώρας στην μαρτυρική Καμπούλ, θα τελειώσει ευτυχώς αναίμακτα αυτό το ξεχωριστό οδοιπορικό μας.

Το φλερτ πριν από χρόνια

Πριν περίπου είκοσι χρόνια είχα βάλει πλώρη για το Αφγανιστάν, αλλά δυστυχώς τότε έφτασα μέχρι την πηγή αλλά νερό δεν ήπια. Την εποχή εκείνη κυριαρχούσαν οι Ταλιμπάν στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και η ‘’σωτηρία’’ αυτού του τόπου από την ‘’πολιτισμένη’’ δύση δεν είχε ξεκινήσει ακόμα.

Θυμάμαι πως τότε, από το γειτονικό Πακιστάν, είχαν γίνει τα «κονέ» με ανθρώπους που νταραβερίζονταν με τους τοπικούς φύλαρχους. Με τη συνοδεία ένοπλων φρουρών μπήκαμε στην πρώτη μετά τα σύνορα πόλη του Αφγανιστάν αλλά δυστυχώς η δικαιοδοσία τους τελείωνε εκεί και λόγω της έκρυθμης κατάστασης που επικρατούσε δεν βρέθηκαν οι «επαφές» που θα μας οδηγούσαν παραμέσα. Έτσι τα μαζέψαμε άρον άρον και γυρίσαμε πίσω στο Πακιστάν.
Ήταν λίγο καιρό πριν εισβάλουν οι Αμερικάνοι στην χώρα, γεγονός που πολλοί ανέμεναν, και η κατάσταση ήταν γενικά απρόβλεπτη.

Political map of Afghanistan with capital Kabul, national borders, most important cities, rivers and lakes. Illustration with English labeling and scaling.


Έτσι έμεινε ανεκπλήρωτο το όνειρο για περιήγηση στη χώρα αυτή. Τα χρόνια περνούσαν και η προσπάθεια μου να επισκεφτώ τη χώρα μέσω άλλων γειτονικών χωρών απέβησαν άκαρπες γιατί ο πόλεμος δεν σταμάτησε ποτέ και οι περιοχές άλλαζαν «προστάτη» πολύ συχνά.

Έτσι τον Δεκέμβρη του ‘20, παρέα με τα φιλαράκια μου τον Παναγιώτη και τον Αλέξανδρο, που και αυτών τα ταξιδιωτικά κοντέρ έχουν γράψει πάρα πολλά χιλιόμετρα, απλώσαμε τον χάρτη, χαράξαμε την πορεία, βρήκαμε τον κατάλληλο άνθρωπο στο Αφγανιστάν και παρόλα τα αλλεπάλληλα πολεμικά ανακοινωθέντα που διαβάζαμε καθημερινά στο διαδίχτυο, πήραμε τη μεγάλη απόφαση.

Ανακοινωθέντα όπως τα παρακάτω,
‘’Πολλαπλές εκρήξεις στο κέντρο της Καμπούλ – 21/11/2020’’
‘’Τουλάχιστον οκτώ νεκροί από ρίψη ρουκετών σε κατοικημένες περιοχές στην Καμπούλ – 21/11/2020’’
‘’Ένας νεκρός κι ένας τραυματίας από επίθεση με ρουκέτες στην Καμπούλ- 12/12/2020’’
‘’Αφγανιστάν: Φονική έκρηξη. Σκοτώθηκαν τουλάχιστον 15 παιδιά – 18/12/2020’’
‘’480 άμαχοι νεκροί και 1.000 τραυματίες από επιθέσεις των Ταλιμπάν τους τελευταίους τρεις μήνες – 20/12/2020’’
‘’Καμπούλ: Εννέα νεκροί και 20 τραυματίες από βομβιστική επίθεση με παγιδευμένο Ι.Χ. – 20/12/2020’’
‘’Αφγανιστάν: Τουλάχιστον πέντε νεκροί, ανάμεσά τους τρεις γυναίκες, σε βομβιστική επίθεση – 22/12/2020’’

Ωστόσο, δεν μας πτόησαν και αποφασίσαμε να πάρουμε τα ρίσκα μας. Λίγο πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων ζαλωθήκαμε τις κάμερες, πήραμε τις ευχές των δικών μας ανθρώπων και φύγαμε για… Μωαμεθούγεννα στο Αφγανιστάν.

Σαράντα χρόνια συνεχούς πολέμου έχει αυτή η πολύτιμη νύφη της κεντρικής Ασίας και από τον καιρό του Μεγαλέξανδρου οι ισχυροί του κόσμου προσπαθούν να την κατακτήσουν. Όμως ο αφιλόξενος βραχώδης τόπος και το μίσος που γενετικά μεταφέρει κάθε Αφγανός εναντίον οποιασδήποτε ξένης εισβολής έχει δυσκολέψει ακόμη και ολάκερες αυτοκρατορίες.

Το Αφγανιστάν δεν υπήρξε ποτέ αποικία καμιάς ευρωπαϊκής δύναμης, και δεν συμμετείχε στους παγκοσμίους πολέμους. Στην πρόσφατη ιστορία του, πρώτα οι Βρετανοί, οι οποίοι κατείχαν την ινδική υποήπειρο, επιχείρησαν δυο φορές μέσα στον 19ο αιώνα να το κατακτήσουν, μα έφαγαν τα μούτρα τους.

Τον επόμενο αιώνα στο κοντινό μας 1979, λίγους μήνες μετά την Ιρανική ισλαμική επανάσταση, οι Σοβιετικοί βλέποντας πως το φιλοσοβιετικό λαϊκό κόμμα που κυβερνά παραπαίει και πιέζεται αφόρητα από ισλαμιστικά κινήματα, εισέβαλε στο Αφγανιστάν για να προλάβει μια δεύτερη ισλαμική επανάσταση που ίσως να προκαλούσε παρόμοιες εξεγέρσεις στις γειτονικές πρώην σοβιετικές δημοκρατίες.

Δυστυχώς αυτή η εισβολή άνοιξε τον ασκό του Αιόλου.

Η Δύση θορυβήθηκε μη πάρει ο εχθρός το «μαγαζί γωνία» που γειτνιάζει με τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Έδωσε λοιπόν γη, ύδωρ και όπλα στις επτά μεγαλύτερες φατρίες, των λεγόμενων Μουτζαχεντίν (πνευματικοί μουσουλμάνοι πολεμιστές- τζιχαντιστές.) και άρχισαν τζιχάντ, «ιερό πόλεμο» κατά των απίστων «κουμουνιστοσυμμοριτών».

Μετά από δέκα χρόνια οι Σοβιετικοί αποχώρησαν ηττημένοι, κουβαλώντας χιλιάδες φέρετρα στρατιωτών, αφήνοντας πίσω τους μια χώρα κατεστραμμένη και σπαρμένη με δέκα εκατομμύρια νάρκες και ένα εκατομμύριο νεκρούς Αφγανούς.

Το νέο ισλαμικό κράτος των Μουτζαχεντίν μόλις κατέλαβε την Καμπούλ επέβαλε τον ισλαμικό νόμο και οι «μοντερνιές» του δυτικού τρόπου ζωής που είχαν υιοθετηθεί από την δεκαετία του ’60, ιδίως στα αστικά κέντρα, πήγαν περίπατο.
Πριν καλά καλά σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού οι ηγέτες των Μουτζαχεντίν, άρχισαν τα μαλλιοτραβήγματα για το ποιος θα κάτσει στην καρέκλα του προέδρου. Ο κάθε ένας από τους μεγάλους «χορηγούς» ήθελε τον δικό του πολέμαρχο Μουτζαχεντίν να ηγηθεί του συνασπισμού και με αφορμή αυτήν την διένεξη ξεκίνησε ένας αιματηρός εμφύλιος που όχι μόνο ισοπέδωσε μεγάλο μέρος της Καμπούλ αλλά είχε και δεκάδες χιλιάδες άμαχους νεκρούς και περίπου 3 εκατομμύρια πρόσφυγες.

Η χώρα τα χρόνια του εμφυλίου πολέμου ήταν κατατετμημένη σε φέουδα αρχηγίσκων, ληστών, πολέμαρχων, θρησκευτικών ηγετών και διαφόρων φυλετικών ομάδων. Ο καθένας από αυτούς είχε το φέουδο του και ο λαός υπέφερε από την διαφθορά, τις συγκρούσεις και τις αυθαιρεσίες των πολιτοφυλάκων.

Στο χάος αυτό γεννήθηκαν οι Ταλιμπάν. Μήτρα τους οι θεολογικές σχολές που υπήρχαν στους προσφυγικούς καταυλισμούς του γειτονικού Πακιστάν. Η Δύση βλέποντας ότι με τους Μουτζαχεντίν δεν βγάζει άκρη, τάισε και εκπαίδευσαν το νέο ισλαμικό μωρό.


Όποια περιοχή καταλάμβαναν οι Ταλιμπάν εφάρμοζαν μια Σαρία παλαιάς κοπής, την «original» και όχι τη νέα «βερσιόν», την λάιτ που έχει προσαρμοστεί στην σημερινή εποχή και ακολουθείται από πολλά μουσουλμανικά κράτη. Οι Ταλιμπάν λοιπόν πήραν την πρωτότυπη Σαρία γραμμένη πριν από δώδεκα αιώνες και όχι μόνο την εφάρμοσαν κατά γράμμα, αλλά έδωσαν και την δυνατότητα στο παπαδαριό τους να ερμηνεύσουν τα ιερά κείμενα σύμφωνα με την κρίση τους.

Το Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν, όπως το έλεγαν οι Ταλιμπάν, γιγαντώθηκε επικίνδυνα έχοντας την στήριξη των δυτικών χορηγών του, ενώ έκανε και σπουδαίες «μεταγραφές» από το εξωτερικό. Η υπερομάδα εκτός από τα μεγάλα ονόματα μάζεψε και ένα σωρό καλόπαιδα των απανταχού ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων, που πολλοί από αυτούς παλαιότερα έπαιζαν «πόλεμο» στην ομάδα των Μουτζαχεντίν.

Το χρήμα έρεε άφθονο από τα πετροδόλαρα των φίλων Σαουδάραβων και από το εμπόριο του οπίου.
Το 1996 όταν οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την Καμπούλ ορισμένοι ηγέτες των Μουτζαχεντίν έφυγαν για τον βορά σχηματίζοντας την Βόρεια Συμμαχία.

Οι Ταλιμπάν που πλέον κατείχαν το 75% της χώρας ενημέρωσαν Ε.Ε. και Η.Π.Α ότι προετοιμαζόταν επίθεση πολύ μεγαλύτερης κλίμακας στην Δύση. Παρόλα αυτά η Δύση έκλεισε τα αυτιά της και δεν έστειλε ούτε ασπιρίνη για βοήθεια στη Βόρεια Συμμαχία Στις 9 Σεπτεμβρίου του 2001 δυο βομβιστές αυτοκτονίας δολοφόνησαν τον Μασούντ και δύο ημέρες αργότερα, στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, έπεφταν οι δίδυμοι πύργοι στην Αμερική.

Οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν

Στις 7 Οκτωβρίου του 2001 οι ΗΠΑ με τους συμμάχους της κατσικώθηκαν στο Αφγανιστάν, με σκοπό να διώξουν τους Ταλιμπάν και να εξοντώσουν την Αλ-Κάιντα. Οι βόμβες έπεφταν σαν το χαλάζι επί δικαίων και αδίκων και πέρασαν δέκα ολόκληρα χρόνια σκληρών μαχών και θυσιών του άμαχου πληθυσμού.

Σήμερα, μετά από είκοσι χρόνια παρουσίας των Αμερικανών στη χώρα, η κυβέρνηση των πρώην Μουτζαχεντίν ελέγχει την Καμπούλ και τα μεγάλα αστικά κέντρα. Πιο έξω, στις αγροτικές περιοχές, οι Ταλιμπάν έχοντας συμμάχους καμιά εικοσαριά ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις, έχουν τον έλεγχο σχεδόν της μισής χώρας.

Εκεί που σταματά η άσφαλτος αρχίζει η εξουσία των Ταλιμπάν! Και χωματόδρομους θα βρεις πολλούς και μέσα στην Καμπούλ λένε οι Αφγανοί.


Διακοπές στο Αφγανιστάν

Με ενδιάμεσο σταθμό τα Αραβικά Εμιράτα φτάσαμε μετά από δεκάξι ώρες στην στρατοκρατούμενη Καμπούλ. Στο αεροπλάνο εκτός από δυο κλασικές κοντοκουρεμένες αμερικανόφατσες, σήμα κατατεθέν του αμερικανικού στρατού, ήμασταν οι μοναδικοί δυτικοί που επισκέπτονταν την χώρα.

Ο Noor, ο Αφγανός συνοδός μας, μας παρέλαβε έξω από το αεροδρόμιο και θα ήταν ο άνθρωπος που θα μας είχε υπό την προστασία του σε ολόκληρο το ταξίδι. Το να συνοδεύεις ξένους και μάλιστα δυτικούς σε αυτήν την χώρα είναι άκρως επικίνδυνη εργασία, ίσως και ανθυγιεινή!! Παρά τις διασυνδέσεις που είχε, πολύ συχνά δεχόταν απειλές για την ζωή του, αφού πολλοί ντόπιοι τον κατηγορούσαν πως γίνεται υπηρέτης των εχθρών της πατρίδας του.

Διασχίζοντας τα πρώτα μέτρα μέσα στην Καμπούλ, αυτό που έβλεπες παντού ήταν τσιμεντένια οδοφράγματα, οχυρώσεις με σακιά άμμου, στρατιωτικά οχήματα και στρατοχωροφύλακες με το δάχτυλο στην σκανδάλη.
Μια παράξενη αύρα πλανάται πάνω από τη χαοτική Καμπούλ, με τον κόσμο να συνωστίζεται ανησυχώντας πιο πολύ για την ύπαρξη βομβιστή αυτοκτονίας ή παγιδευμένου αυτοκινήτου μα επ’ ουδενί για τον …Κορονοϊό. Ο covid-19 για τον Αφγανό, απλά δεν υπάρχει. Κανένα μέτρο δεν λαμβάνεται από την κυβέρνηση, κανείς δεν φορά μάσκα και εάν κάνεις το λάθος και φορέσεις εσύ είσαι …δακτυλοδεικτούμενος. Η ζωή κινδυνεύει πιο πολύ από όλα τα άλλα εκτός από τον covid!

Ζούνε οι Βούδες του Bamiyan;

Αφήνοντας την Καμπούλ για το τέλος του ταξιδιού, φύγαμε οδικός για το Bamiyan. Το πεντάωρο ταξίδι μας μέσα στα βουνά περνούσε από περιοχές που είναι εκτός κυβερνητικού ελέγχου. Κάποιες από αυτές ελέγχονται από τους τοπικούς πολέμαρχους, ενώ άλλες είναι στα χέρια των ελευθέρων επαγγελματιών της τρομοκρατίας, τους Ταλιμπάν . Η οδηγία του Noor ήταν ρητή . Δεν σταματάμε πουθενά, δεν σηκώσουμε φωτογραφική μηχανή, γιατί θα μας δουν και θα πέσει σύρμα ότι ήρθαν …«πελάτες».

Και μετά τρέχα γύρευε. Το να πέσεις θύμα απαγωγής είναι το καλύτερο σενάριο που μπορεί να σου συμβεί εάν έχεις την ατυχία να πέσεις στα χέρια τους.

Ούτε για κατούρημα δεν σταματήσαμε στις επικίνδυνες περιοχές, που ακόμα και για ένα απλό αντικανονικό προσπέρασμα που έγινε μπροστά μας μέσα στο μποτιλιαρισμένο παζάρι ενός χωριού, βγήκαν τα καλάσνικωφ και πέσανε μερικές ψιλές ανάμεσα στους ντόπιους.

Αφού περάσαμε την επικίνδυνη περιοχή, που ήταν όμως απίστευτα γραφική, στο υπόλοιπο ταξίδι οι έλεγχοι διενεργούνταν από ομάδες πολιτοφυλάκων.
Πριν μπούμε στο Bamiyan, το τελευταίο check Point ήταν απίστευτα σχολαστικό. Όλα τα πράγματα μας κατέβηκαν στο οδόστρωμα και ψάχτηκαν ένα προς ένα με μεγάλη προσοχή.

Λίγες ημέρες πριν μέσα στο πολυσύχναστο παζάρι τις μικρής πόλης έσκασαν δυο βόμβες οπού δεκατέσσερις πολίτες σκοτώθηκαν και καμιά πενηνταριά τραυματίστηκαν.

Στο Bamiyan κατοικούν οι ελαφρώς σχιστομάτιδες Hazara, οι οποίοι είναι η τρίτη μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα στο Αφγανιστάν. Είναι οι ποιο «λάιτ» Σιϊτες μουσουλμάνοι και θεωρούνται από τις πιο καταπιεσμένες ομάδες της χώρας. Είναι απόγονοι μογγολικής επιμειξίας και μιλούν τη διάλεκτο των Περσικών Hazaragi. Για αυτήν τους την χαλαρότητα είναι στο στόχαστρο της μεγαλύτερης εθνοτικής ομάδας του Αφγανιστάν, τους Pashtun, οι οποίοι αποτελούν εξάλλου και το σύνολο των Ταλιμπάν. Άλλες φυλετικές ομάδες με πολύ μεγάλο πληθυσμό είναι οι Tajik, γηγενείς περσόφωνοι και οι Uzbek οι οποίοι κατοικούν κυρίως στο βορά.

Μετά από ένα σύντομο πέρασμα από τον δρόμο της αγοράς του μικρού οικισμού, είδαμε προς μεγάλη μας έκπληξη πως οι ντόπιες Χαζαριανές δεν φορούσαν μπούρκα ενώ οι άνδρες χαμογελαστοί χαιρετούσαν το σπάνιο είδος ενός δυτικού επισκέπτη.
Το μαγέρικο του Bamiyan είχε όλα τα σπεσιαλιτέ της αφγανικής κουζίνας. Πίτες κεμπάπ με όσπρια, με ανάμειξη διάφορων άγνωστης προέλευσης καρυκευμάτων καθώς και τα γνωστά ποντιακά «μαντί» σε τοπική παραλλαγή που τα …«έσπαγε». Από αλκοόλ ούτε σε φωτογραφία δεν υπήρχε.

Μετά το πρώτο μας γεύμα στο Αφγανιστάν, που ήταν πραγματικά λουκούλλειο, πήραμε τον δρόμο για το πανδοχείο.
Ο στενός χωματόδρομος δίπλα από το ποτάμι, μας οδήγησε στο Noorband Qalla Hotel. Η μάντρα με την βαριά δίφυλλη μεταλλική πόρτα και το πολυβολείο στην σκεπή το έκανε να μοιάζει περισσότερο με φυλακή παρά με …Hotel.

Το συμπαθητικό δωμάτιο θύμιζε το σπίτι του παππού μου στο χωριό. Ντιβάνια γύρω γύρω, ένα μικρό τραπεζάκι στη μέση με δυο πολυθρόνες δίπλα στα παράθυρα και η παλαιού τύπου ξυλόσομπα που ζέσταινε ικανοποιητικά. Ιδανική ατμόσφαιρα για Ρεβεγιόν Χριστουγέννων, με την θερμοκρασία να είναι έξω πολλούς βαθμούς κάτω από το μηδέν και με θέα την χιονισμένη αυλή. Η βραδιά έκλεισε τρώγοντας τα …μαμαδίσια μελομακάρονα του Αλέξανδρου, πίνοντας αφγανικό πράσινο τσάι και φουμάροντας local τσιγαράκι. Όλα αυτά υπό τους μελωδικούς ήχους παραδοσιακής Αφγανικής μουσικής που είχα φροντίσει να έχω μαζί μου.

Χριστούγεννα στις λίμνες Band e Amir

Την επόμενη ημέρα πιάσαμε τα βουνά. Αν και τα 2/3 του εδάφους του Αφγανιστάν καλύπτονται από ψηλά βουνά με μέσο υψόμετρο τα 2000 μέτρα, το Bamiyan βρίσκεται ήδη στα 2.550 μ. Εμείς συνεχίσαμε δυτικά προς την οροσειρά του Hindu Kush, για να βρούμε τις έξι καταγάλανες λίμνες Band e Amir . Οι λίμνες που είναι στον κατάλογο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO βρίσκονται σε υψόμετρο 3.300 μέτρων και είναι το μοναδικό εθνικό πάρκο του Αφγανιστάν

Όσο ανεβαίναμε το χιόνι γίνονταν ποιο πυκνό και στα 3800 μέτρα περάσαμε το διάσελο και βρεθήκαμε στην διασταύρωση οπού η επιβλητική αψίδα μας δείχνει τον δρόμο για τις λίμνες. Μόλις πιάσαμε τον παγωμένο κατήφορο αντικρίσαμε δυο βανάκια τα οποία είχαν κολλήσει μέσα στο πυκνό χιόνι. Η πρόσφατη χιονοθύελλά είχε κλείσει τον δρόμο προς τις λίμνες και οι εγκλωβισμένοι επιβάτες προσπαθούσαν με τα χέρια να ξεκολλήσουν τα οχήματα τους ενώ η θερμοκρασία που είναι κάτω από το μηδέν είχε αρχίσει να γίνεται επικίνδυνη.

Μετά τις αποτυχημένες προσπάθειες αποκόλλησης οι επιβάτες των οχημάτων, που ήταν νέα κορίτσια εκδρομείς από άλλες πόλεις του Αφγανιστάν, στριμωχτήκαν όπως όπως στο δικό μας όχημα. Στο βανάκι η μια από τις κοπέλες, η μαυροφορεμένη και κουκουλωμένη από πάνω έως κάτω, κάθισε στην θέση του συνοδηγού και σπάνια έστρεφε το κεφάλι της προς τα πίσω.

Η δεύτερη κοπέλα, επίσης μαυροφορεμένη και καλυμμένη με το τσαντόρ της, προτίμησε να καθίσει πίσω, στον χώρο των αποσκευών προκειμένου να αποφύγει να κάτσει στο ίδιο κάθισμα με ξένους άνδρες. Συχνά κάτω από το μαύρο πέπλο της έριχνε κλεφτές ματιές αποκαλύπτοντας τα εντυπωσιακά μαύρα ματιά της.

Τα άλλα τρία κορίτσια που ήρθαν στο βανάκι μας ήταν διαφορετικά. Με τα τζινάκια τους ,τα μοντέρνα μαντίλια τους ριγμένα στο πίσω μέρος του κεφαλιού τους, σε στυλ Τζάκι Κένεντι, επιδέξια μακιγιαρισμένες, μπήκανε με αέρα και, κάτσανε με άνεση δίπλα μας χωρίς κανέναν δισταγμό. Στο λεπτό άνοιξαν κουβεντούλα γνωρίζοντας Αγγλικά και πόζαραν με άνεση στον φωτογραφικό μας φακό.

Η μια εξ αυτών, η ποιο χειραφετημένη Αφγανή που γνωρίσαμε, σπούδαζε δημοσιογραφία σε μη ισλαμική χώρα και αν και φρεκοπαντρεμένη, μόλις ένα μήνα πριν, άφησε τον σύζυγο της στο σπίτι και πήγε με τις φιλενάδες της εκδρομή.

Η συνάντηση μας με τα κορίτσια αυτά, μας έδωσε την ευκαιρία να καταλάβουμε την πολυπλοκότητα της θέσης της γυναίκας στο σημερινό Αφγανιστάν.

Στο Αφγανιστάν υπάρχει ένα πολυσύνθετο μωσαϊκό εθνοτήτων και φυλών που η κάθε μια έχει τους δικούς της ηθικούς κώδικες. Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης σε ποια κοινωνική τάξη βρίσκεσαι καθώς και ποια θρησκευτική αίρεση ασπάζεσαι. Να φανταστείτε ότι σε μια μόνο από τις 34 περιφέρειες της χώρας υπάρχουν 28 διαφορετικές φυλετικές ομάδες. Στο ερώτημα ποια είναι η θέση της γυναίκας στο σημερινό Αφγανιστάν, η απάντηση βρισκόταν μέσα στο όχημα μας. Από την πρώτη θέση έως το πορτ παγκάζ.

Η συνάντηση με τα κορίτσια αυτά, μας έκανε να κατανοήσαμε από πρώτο χέρι ότι τα πάντα εξαρτώνται από τον τόπο που σου έλαχε να γεννηθείς. Αυτές οι διαφορές φυσικά ισχύουν σε περιοχές που δεν ελέγχουν οι Ταλιμπάν. Στους Ταλιμπάν υπάρχει ισότητα μεταξύ των γυναικών που αυστηρά τις τοποθετεί όλες στην θέση του …πορτ-μπαγκάζ!!

Όταν ήρθαν οι Ταλιμπάν ο Βούδας πέθανε

Επιστροφή στο Bamiyan και επίσκεψη στους γνωστούς Βούδες που δυστυχώς σήμερα υπάρχουν μόνο τα κενά κουφάρια τους. Στους βράχους, που έχουν περίοπτη θέση στη μικρή πόλη, βρίσκονταν λαξευμένα εδώ και 1400 χρόνια τα μεγαλύτερα αγάλματα όρθιου Βούδα στον κόσμο.


Ήταν αγάλματα ελληνοβουδιστικής τέχνης ( βλέπε Ελληνιστικό βασίλειο της Βακτριανής 250 π.Χ. – 130 π.Χ) και το μεγαλύτερο είχε ύψος 53 μέτρων ενώ το μικρότερο 35. Το 2001 οι Ταλιμπάν καταδίκασαν το μνημείο ως αντί-ισλαμικό και το ανατίναξαν.

Η βόλτα μας στα άδεια κουφάρια των μνημείων και στις δεκάδες σπηλιές με τις τοιχογραφίες του Βούδα, έγινε με βαριά καρδιά γνωρίζοντας πως πριν από μόλις λίγα χρόνια έστεκαν όρθια τα επιβλητικά αγάλματα.

Για μεσημεριανό πήγαμε σε ένα παραδοσιακό μαγειρειό κλασικός οντάς. Καθισμένοι όλοι ανακούρκουδα γευτήκαμε την κλασική γεύση του κεμπάπ παρέα με τους ντόπιους, που παρατηρούσαν αδιάφορα τα «Αμερικανάκια»

Νωρίς το απόγευμα μας περίμενε η «πόλη των οδυρμών». Τα ερείπια του Shahre Gholgola βρίσκονται στον αντικρινό λόφο, οπού από εκεί βλέπεις πανοραμικά το Bamiyan. Η ματωμένη ιστορία της πόλης λέει ότι όταν ήρθε o Genghis Khan εδώ δεν άφησε ζωντανό ούτε πουλί πετάμενο. Πήρε εκδίκηση για τον αγαπημένο του εγγονό, που πριν από 800 χρόνια είχε αφήσει το τομάρι του στον τόπο ετούτο.

Λίγο πριν δύσει ο ήλιος κάναμε βόλτα στο παζάρι της πόλης, οπού οι φιλόξενοι Hazara πάντα με το χαμόγελο στα χείλη, μας καλωσόριζαν και χωρίς πρόβλημα στέκονταν μπροστά στην φωτογραφική μας μηχανή.
Η μέρα έκλεισε με την φωτογράφιση των εγκαταλελειμμένων σοβιετικών τανκς, απομεινάρια ενός 10ετούς πολέμου, τα οποία υπάρχουν διάσπαρτα σε πολλά σημεία της χώρας.

Την επόμενη μέρα, με άλλο μεγαλύτερο όχημα, επιχειρήσαμε να προσεγγίσουμε και πάλι τις λίμνες, χωρίς επιτυχία. Παρόλη τη μικρή απόσταση μας χώριζε από αυτές, το εγχείρημα δεν ήταν δυνατό γιατί η πλαγιά που έπρεπε να κατέβουμε είχε κοντά ένα μέτρο χιόνι από τη χθεσινή χιονοθύελλα.

Η επιστροφή μας στην Καμπούλ επισπεύσθηκε διότι ο καιρός άρχισε να επιδεινώνεται επικίνδυνα και υπήρχε μεγάλος κίνδυνος να μας κλείσει ο χιονιάς τα ορεινά περάσματα.

Στην διαδρομή της επιστροφής ένας γενειοφόρος με το καλάσνικωφ στο χέρι, μας έκανε οτοστόπ ζητώντας να τον μεταφέρουμε μέχρι το επόμενο χωριό. Ήταν άνδρας της τοπικής πολιτοφυλακής και κάθε όχημα είναι υποχρεωμένο να σταματήσει και να τον μεταφέρει.

Ευτυχώς το χωριό ήταν πολύ κοντά και εμείς συμπωματικά αυτά τα λίγα λεπτά της διαδρομής δεν βγάλαμε άχνα γιατί ήμασταν κουρασμένοι και είχαμε ψιλογλαρώσει. Ο Noor, ο οποίος δεν πρόλαβε να μας προειδοποιήσει, καθόταν μαζί του στο μπροστινό κάθισμα και του έπιασε ψιλή κουβέντα για να τον απασχολήσει. Όταν κατέβηκε ο οπλοφόρος ο Noor έβγαλε έναν βαθύ αναστεναγμό ανακούφισης λέγοντας πως η κυβέρνηση απαγορεύει οποιονδήποτε να μεταφέρει ξένους σε αυτήν την περιοχή και αν μας ψυλλιαζόταν ο ίδιος θα είχε τρομερές συνέπειες.

Διασχίζοντας την κοιλάδα μέσα στο χιονισμένο τοπίο, βλέπαμε παντού πλίνθινα χωριά-φρούρια, που με δυσκολία ξεχώριζαν στο φόντο του τοπίου. Νύχτα φτάσαμε στην χιονισμένη και παγωμένη Καμπούλ αφού περάσαμε χωρίς πρόβλημα αρκετά μπλόκα.

Πετώντας για την Herat

Το επόμενο πρωί, περνώντας αλλεπάλληλους εξονυχιστικούς ελέγχους στο αεροδρόμιο, πετάξαμε παρόλο τον χιονιά για την Herat.…Η οδική διαδρομή των 800 χλμ. που χωρίζει την Kabul από τη Herat είναι στα χέρια των Ταλιμπάν και κανένας ξένος δεν τολμά να διασχίσει.

Μόλις φτάσαμε πήγαμε στο έρημο από επισκέπτες ξενοδοχείο-φρούριο και αμέσως μετά επισκεφθήκαμε το μαυσωλείο του Khwaja Abdullah Ansari, ενός μυστικιστή Σούφι και προστάτη της Herat. Το καλοδιατηρημένο μνημείο ηλικίας 600 χρονών ήταν και νεκροταφείο της ελίτ της τοπικής ισλαμικής κοινωνίας και «φιλοξενούσε» στο χώμα του πολλούς δερβίσηδες, κρατικούς αξιωματούχους, ποιητές και άλλους «σελέμπριτις» της εποχής.

Η αγορά εκ μέρους μας ρούχων τοπικής ενδυμασίας στον …Zara της Herat, διευκόλυνε κάπως στο να κινούμαστε διακριτικά στα πολυσύχναστα παζάρια της πόλης. Όταν όμως σηκώναμε τις γιαπωνέζικες «γκουμούτσες» μας για να φωτογραφίσουμε, το «χαμπέρι» ότι πλάκωσαν οι ξένοι έφτανε έως το γειτονικό Ιράν.

Μεσημεριανό κλασικά σε παραδοσιακό κεμπαπτζίδικο και αμέσως μετά για απογευματινή …προσευχή στο μεγάλο τζαμί της Παρασκευής .

Το 800 ετών «Τζαμέ» της Herat, λένε πολλοί ότι είναι το ποιο όμορφο του Αφγανιστάν και ένα από τα πέντε μεγαλύτερα τζαμιά του κόσμου. Αφού περάσαμε τον έλεγχο από τους οπλοφόρους, βγάλαμε τα παπούτσια μας και κινηθήκαμε στο εσωτερικό μεγάλο προαύλιο. Σε ομορφιά ανταγωνίζεται τα τζαμιά του Ουζμπεκιστάν και του Ιράν, αλλά η παρουσία των προσκυνητών που συνέρρεαν κατά εκατοντάδες στο εσωτερικό του, έκανε την μεγάλη διαφορά υπέρ του.

Με την παρότρυνση ενός οπλοφόρου, που ομολογώ ότι με ξάφνιασε, όχι μόνον μπήκαμε μέσα στο τζαμί αλλά μας υπέδειξε και από ποιο σημείο μπορούμε να φωτογραφίσουμε χωρίς να ενοχλούμε τους προσκυνητές..
Στα περισσότερα τζαμιά ανά τον κόσμο ο ξένος, ο αλλόθρησκος ιδιαίτερα, την ώρα της προσευχής …τρώει πόρτα. Έχει όμως την δυνατότητα να τα επισκεφτεί άλλη χρονική στιγμή, αλλά μόνο στον περιβάλλοντα χώρο τους.


Το βράδυ το σκάσαμε από τον «γκάιτ» μας και κάναμε μια βόλτα στην πόλη χωρίς τον φωτογραφικό εξοπλισμό μας, που σίγουρα θα πρόδιδε την προέλευση μας. Με σύμμαχο το σκοτάδι και την ντόπια ενδυμασία, σουλατσάραμε στο εμπορικό τμήμα της πόλης έχοντας τα μάτια μας δεκατέσσερα. Επιστρέφοντας οι οπλισμένοι φρουροί του ξενοδοχείου, μας έβαλαν ελαφρώς χέρι λέγοντας πως αν μας πέρνανε χαμπάρι τα «καλόπαιδα» της πόλης θα μας σουγιαδιάζανε ή θα μας έριχναν με το …κούφιο.

Το πρωί βόλτα στην ακρόπολη του δικού μας Μέγα Αλέξανδρου ο οποίος ίδρυσε 70 συνολικά Αλεξάνδρειες. Από αυτές τις 9 φρόντισε να τις χτίσει στην αρχαία Βακτριανή, στο σημερινό Αφγανιστάν. Πρόσφατα τα γκρεμισμένα τείχη αναστηλωθήκαν και αποτελεί πλέον ένα από τα σημεία ενδιαφέροντος της πόλης.

Το φιλαράκι μου ο Αλέξανδρος, ο συνταξιδιώτης, το μεσημέρι είχε προγραμματίσει να βγει στον αέρα ελληνικού τηλεοπτικό καναλιού και αναζητούσε ένα ωραίο σημείο με ικανοποιητικό σήμα ώστε να γίνει η ζωντανή σύνδεση.
Ένα τηλέφωνο όμως μας αναστατώνει και μας αλλάζει το πρόγραμμα του ταξιδιού. Η αναπάντεχη ακύρωση της αυριανής μας πτήσης, μας αναγκάζει να φύγουμε εσπευσμένα για το αεροδρόμιο με την ελπίδα να πετάξουμε με την σημερινή μεσημεριανή πτήση .

Μέσα στο χάος που επικρατούσε στο αεροδρόμιο και κάτω από τα άγρυπνα μάτια των ανθρώπων της ασφάλειας, ήρθε η ώρα της ζωντανής σύνδεσης με την Αθήνα. Ο Παναγιώτης, ο άλλος συνταξιδιώτης και φύλακας άγγελος του … τηλεοπτικού συνεργείου, απασχολούσε τα όργανα της τάξης εξηγώντας τους πως είμαστε σε …ζωντανή σύνδεση, παραβλέποντας ότι πιθανόν στον συγκεκριμένο χώρο απαγορευόταν κάθε είδους λήψη και ιδίως από ξένους. Εγώ είχα χρέη εικονολήπτη και ο Αλέξανδρος με τον άγχος μη τυχόν διακοπεί βίαια η ζωντανή σύνδεση από τους ανθρώπους της ασφάλειας, καταφέρνει τελικά να ολοκληρώσει με τιτάνια ψυχραιμία την συνέντευξη.

Στο τέλος όλοι οι θεοί βοήθησαν ώστε να ολοκληρωθεί η συνέντευξη ομαλά, να εξασφαλιστούν τα εισιτήρια και να πετάξουμε εκείνη την ημέρα για Καμπούλ.


Φτάνοντας στην Καμπούλ πήγαμε στο γνωστό Guest house – σουβλατζίδικο ενώ ο Παναγιώτης αναζήτησε για δεύτερη φορά βοήθεια …οδοντιάτρου. Μια καραμέλα είχε κάνει την ζημιά και πρώτος οδοντίατρος στο Bamiyan ήταν χειρότερος και από τους υπαίθριους οδοντιάτρους που είχα συναντήσει πριν 30 χρόνια σε χώρες της Αφρικής.

Στο Mazār-e Sharīf

Την επόμενη μέρα πετάξαμε για Mazār-e Sharīf. Δυστυχώς η επίσκεψη μας στο κοντινό (22 χλμ.) Balkh δεν θα πραγματοποιηθεί διότι πρόσφατα το κατέλαβαν οι Ταλιμπάν. Το Balkh, η αρχαία Βάκτρα, πριν πέσει στα χέρια των Ταλιμπάν είχε πέσει λίγο …νωρίτερα στα χέρια του δικού μας Αλέξανδρου. Εκεί πριν 2.348 χρόνια παντρολογήθηκε με την Ρωξάνη και μετά τον θάνατο του, η Βάκτρα έγινε η πρωτεύουσα του ελληνικού βασιλείου της Βακτριανής υπό τον Έλληνα Σατράπη Διόδοτο Α’.

Ο Mahdi, ο αδελφός του Noor που μας είχε υπό την προστασία του τις επόμενες ημέρες, ήταν πρωταθλητής του Τάε Κβον .Ντο, κομμωτής, τατουατζής, και όποτε τον στρίμωχνε ο αδελφός του, έκανε τον ξεναγό -προστάτη. Μαζί του είχε και τον κολλητό του και συναθλητή του που εκτός από «πολισμάνος» αποδείχτηκε πως ήταν και δεξιοτέχνης στην επεξεργασία και κατασκευή χειροποίητων σιγαρέτων ινδικής κάνναβης. Στις πολύωρες διαδρομές φούμαρε αρειμανίως μετατρέποντας το όχημα σε κινούμενο τεκέ – τσιμινιέρα.

Την πρώτη ημέρα περιπλανηθήκαμε στα χιονισμένα βουνά της περιοχής Charkent και είδαμε από κοντά τον αγώνα που δίνουν καθημερινά οι κάτοικοι για πράγματα που εμείς τα θεωρούμε δεδομένα.
Στην διαδρομή βλέπαμε μικρά παιδιά και εφήβους να κουβαλάνε με τα γαϊδούρια δοχεία με νερό από το μακρινό ποτάμι και να μεταφέρουν σορούς με καυσόξυλα για να ζεστάνουν τα πλινθόκτιστα σπίτια τους, που τον παγωμένο χειμώνα στο Αφγανιστάν η θερμοκρασία πέφτει πολλούς βαθμούς κάτω από το μηδέν.
Λίγο έξω από ένα χωριό που επισκεφτήκαμε, είδαμε τους άνδρες του χωριού μαζί με τα μικρά παιδιά και τους γέροντες να παλεύουν με τα φτυάρια και τις τσάπες να ανοίξουν το παγωμένο ρυάκι που έφερνε το νερό στην στέρνα του χωριού τους.


Το απόγευμα γυρίσαμε στην πόλη και το μόνο σημείο που άξιζε να επισκεφτείς ήταν το πολύ-φωτογραφισμένο μπλε τζαμί της πόλης. Οι Αφγανοί υποστηρίζουν ότι εδώ βρίσκεται ο τάφος του Alibin Abi Talib, του γνωστού μας Αλή, εξάδελφου και γαμπρού του προφήτη Μωάμεθ.

Για τους μουσουλμάνους σουνίτες ο Αλή είναι ο τέταρτος και τελευταίος από τους Χαλίφες. Για τους Σιίτες ο Αλή είναι ο πρώτος Ιμάμης, εξ αίματος συγγενής του μεγάλου Προφήτη. Για τους περισσότερους μουσουλμάνους ο τάφος του δεν βρίσκεται εδώ αλλά στο Najaf, του Ιράκ.

Ευτυχώς οι δικοί μας «χαλίφηδες» έχουν βρει την λύση και όταν προκύπτουν τέτοιες διαφορές μοιράζονται τα οστά σε πέντε-έξι ναούς και έτσι όλοι τους είναι ευχαριστημένοι.

Ο έλεγχος στην είσοδο του μεγαλειώδους αυτού τζαμιού ήταν αυστηρός και επιτρεπόταν να μπεις μόνο στον προαύλιο χώρο του, και χωρίς να έχεις μαζί σου φωτογραφικές μηχανές. Απογοήτευση από την ομάδα αρχικά, αλλά η δυνατότητα να έχουμε μαζί μας τα κινητά τηλεφωνά κάπως μετρίασε τη δυσμενή κατάσταση.

Με την θερμοκρασία στους -3 βαθμούς περιφερόμασταν ξυπόλητοι στα παγωμένα μάρμαρα. Παρόλη την ομορφιά που αντικρίζαμε εμένα προσωπικά η περιήγηση αυτή μου φάνηκε λίγο σαν βασανιστήριο. Η αιτία αυτής της δυσφορίας δεν ήταν φυσικά μόνο η χαμηλή θερμοκρασία αλλά η αδιαθεσία που ένιωθα από ώρα. Με πυρετό γύρισα στο δωμάτιο και το μυαλό όλων μας πήγε στο Covid-19. Ευτυχώς ο πυρετός κράτησε έως το πρωί. Ο Παναγιώτης όμως διανυκτέρευσε στην τουαλέτα διότι μια καραμπινάτη γαστρεντερίτιδα δεν τον άφησε να κλείσει μάτι όλη νύχτα.

Το πρωί στουμπωθήκαμε με ότι φαρμακευτική χημική ουσία υπήρχε στα σακίδια μας και αφού στανιάραμε για τα καλά, ξεκινήσαμε για τον επόμενο προορισμό μας που ήταν η πόλη Samangat.

Η Ευκρατίδεια όπως λεγόταν παλιά η πόλη, ήταν δημιούργημα του Βασιλιά Ευκρατίδη, διάδοχου του Μ. Αλέξανδρου. Σήμερα υπάρχει μόνο μια βουδιστική στούπα από την εποχή που κυριάρχησε ο βουδισμός στην περιοχή. Η περιοχή δεν ελέγχεται από τις κυβερνητικές δυνάμεις και τα περισσότερα αυτοκίνητα που κινούνται εδώ, όπως και σε όλες τις αγροτικές περιοχές, δεν φέρουν πινακίδες κυκλοφορίας.
Τυλιγμένοι με τις κελεμπίες μας και κάτω από τις χαρακτηριστικές κουβέρτες-πανωφόρια, προσπαθούσαμε κλεφτά να τραβήξουμε κάποια καρέ μέσα από το όχημα.

Μέσα στην πόλη δεν περπατήσαμε ούτε για αστείο. Οι Ταλιμπάν, που δεν ξεχωρίζουν από τον γενικό πληθυσμό, μπορεί να σου κάνουν την ζημιά οποιαδήποτε στιγμή. Με το βανάκι φτάσαμε στην κορυφή ενός λόφου που από εκεί επάνω έβλεπες πιάτο όλο το Samangat. Στον έρημο αρχαιολογικό χώρο που φυλάσσονταν από ενόπλους έβλεπες λαξευμένη στον βράχο μια τεράστια βουδιστική στούπα του 3ου – 4ου αιώνα.

Περπατώντας περιμετρικά της στούπας εμφανίστηκε μέσα από την χιονισμένη πλαγιά του βουνού ένα κοριτσάκι ξυπόλυτο με ριγμένο στους ώμους ένα τσουβάλι. Γύρο στα 5 πρέπει να ήταν η μικρή ρακοσυλλέκτρια που βγήκε σεργιάνι στην πόλη για να μαζέψει από τα σκουπίδια κάθε είδους αντικείμενα. Μας πλησίασε πιθανόν από περιέργεια κρατώντας μια μικρή απόσταση και αμίλητη απλά μας παρατηρούσε. Στο ανέκφραστο βλέμμα της διέκρινες μια θλίψη αλλά και μια υπερηφάνεια που σου έσκιζε την καρδιά. Δεν επαιτούσε, δεν άπλωνε χέρι, δεν ζητούσε τίποτα απλά σε παρατηρούσε σιωπηλά. Τα λασπωμένα γυμνά ποδαράκια της μέσα στο χιόνι και τα βρόμικα ρουχαλάκια της μαρτυρούσαν την άσχημη κατάσταση της.

Παρακαλέσαμε τον Mahdi να μας κατεβάσει στην πόλη αγνοώντας για λίγο τους όποιους κινδύνους προκειμένου να αγοράσουμε παπούτσια και κάλτσες για την μικρή. Ευτυχώς όταν γυρίσαμε η μικρή ήταν εκεί και φανερά αμήχανη αφέθηκε στα χέρια των ξένων που γονάτισαν μπροστά της καθάρισαν τα λασπωμένα πόδια της και της φόρεσαν τα παπουτσάκια. Όταν απομακρυνθήκαμε με το αυτοκίνητο εκδήλωσε την χαρά της τρέχοντας και χοροπηδώντας.
Το ταλαιπωρημένο από τις στερήσεις κοριτσάκι με το βλέμμα της θλίψης αλλά και της υπερηφάνειας είναι το σημερινό πρόσωπο του Αφγανιστάν.


Μόλις επιστρέψαμε στο Mazār-e Sharīf μάθαμε ότι η αυριανή μας πτήση για Καμπούλ ακυρώθηκε. Το Mazār-e Sharīf απέχει περίπου 1000 χλμ. από την Καμπούλ και χωρίς στάσεις θέλεις τουλάχιστον ένα 12ωρο για να φτάσεις στην πρωτεύουσα. Αυτό δεν ήταν πρόβλημα. Οι Ταλιμπάν ήταν το πρόβλημα που ελέγχουν την περιοχή την οποία ήμασταν υποχρεωμένοι να διασχίσουμε.

Ο Noor όλο το βράδυ οργάνωνε το σχέδιο για να μεταφέρει εμάς και τρεις Ισπανούς που ήταν η πρώτοι ξένοι που βλέπαμε σε ολόκληρο το ταξίδι μας.

Επιχείρηση «επιστροφή στην Καμπούλ»

Πρωί πρωί πριν ξεκινήσουμε ο Noor μας ενημέρωσε ότι έχει φροντίσει να προπορεύεται ένα όχημα εμπροσθοφυλακής το οποίο θα μας ενημέρωνε ανά πάσα στιγμή για την κατάσταση. Στην ερώτηση μας εάν υπάρχουν πιθανότητες αποτυχίας του όλου εγχειρήματος μας απάντησε ψύχραιμα …«Ινσαλάχ», που σημαίνει ότι θα γίνει «το θέλημα του θεού».
Αλλοίμονο μου, ψιθύρισα στο παρεάκι, εάν ο θεός τους είναι τιμωρός, εγώ που δεν πιστεύω σε κανένα θεό την …έβαψα.

Στην διαδρομή καμουφλαρισμένοι με τις ντόπιες ενδυμασίες μας προσπαθούσαμε κλεφτά να τραβήξουμε κάποιες φωτογραφίες με τα κινητά μας. Οι ατελείωτες ουρές από φορτηγά υποδείκνυε ότι οι Ταλιμπάν είχανε στήσει παρακάτω μπλόκα. Η νευρικότητα των συνοδών μας μετά από την συνομιλία με το προπορευόμενο όχημα ανέβασε την αδρεναλίνη μας στα ύψη.

Όλα τα μεγάλα οχήματα ακινητοποιήθηκαν και τα επιβατικά που δεν ήταν ο στόχος των Ταλιμπάν προσπαθούσαν μέσα από αλλεπάλληλους ελιγμούς να συνεχίσουν την πορεία τους χωρίς να έχουν την δυνατότητα να φύγουν από παράλληλους ή κάθετους δρόμους.

Ευτυχώς οι Ταλιμπάν είχαν επικεντρωθεί στα φορτηγά που μετέφεραν εμπορεύματα και με το «έτσι θέλω» εισέπρατταν ένα σκασμό λεφτά από τους οδηγούς. Όσοι έκαναν την κουτουράδα να αρνηθούν το αποτέλεσμα ήταν να δουν τα φορτηγά τους να καίγονται. Πολλά καμένα οχήματα είδαμε δεξιά και αριστερά του δρόμου, αλλά ευτυχώς η κακοκαιρία που επικρατούσε εκείνη την στιγμή βοήθησε στο να ελιχθούμε και να περάσουμε χωρίς προβλήματα.

Μια ανάσα ανακούφισης βγήκε από τον Mahdi, βλέποντας μπροστά τον αδελφό του Noor να αποχαιρετά το συνοδευτικό όχημα. Είχαμε περάσει την περιοχή των Ταλιμπάν και ο δρόμος από εδώ και πέρα θα ήταν σχετικά ασφαλής. Το βράδυ φτάσαμε στην Καμπούλ.

Παραμονή πρωτοχρονιάς και πουθενά δεν υπάρχουν λαμπιόνια και Αγιοβασίληδες. Εδώ δεν γιορτάζουν των αλλόθρησκων δυτικών την πρωτοχρονιά και όπως κάθε μέρα μόλις πέσει η νύχτα αρχίζουν να κλείνουν τα πάντα .
Η μοναδική επιλογή για ρεβεγιόν που είχαμε ήταν το γνωστό λαγούμι – ξενοδοχείο μας και για φαγητό κλασικά delivery’ από το εγγυημένο Bukhara restaurant. (Η περιγραφή της αλλαγής του χρόνου είναι στην αρχή του κειμένου)

Τις τελευταίες μέρες του ταξιδιού μας περιπλανηθήκαμε στην επικίνδυνη Καμπούλ. Τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της πόλης, εκτός από το λεηλατημένο μουσείο που μπορείς να δεις κάποια ευρήματα από τα Ελληνιστικά Βασίλεια της Βακτριανής, είναι το ιερό του Σάχη Ziyarat-e Sakhi. Το ιερότερο τζαμί της πόλης για τους Σιιτες Hazara. Ο μύθος λέει ότι εδώ φυλάχτηκε για λίγο καιρό ο μανδύας του προφήτη Μωάμεθ και ότι από εδώ είχε κάνει ένα πέρασμα ο Αλή, ο γαμπρός και ξάδελφος του Μωάμεθ και ηγέτης των Σιιτών.

Στην είσοδο έγινε αυστηρός σωματικός έλεγχος διότι συχνά γίνεται στόχος τρομοκρατικών επιθέσεων από Σουνιτικές εξτρεμιστικές οργανώσεις. Πριν δυο χρόνια ένας βομβιστής αυτοκτονίας πήρε μαζί του στον άλλο κόσμο 33 άτομα και άλλους 65 τους έστειλε σακατεμένους στο νοσοκομείο.


Το μικρό αλλά πανέμορφο τζαμί με τους γαλαζοπράσινους τρούλους, είναι μια όαση μέσα στην πόλη. Σύντομη μεν η βόλτα, αλλά ενδιαφέρουσα και πάντα κάτω από τα άγρυπνα μάτια οπλοφόρων φρουρών. Στη συνέχεια αναχώρηση για το πιο ενδιαφέρον σημείο της πόλης που δεν είναι άλλο από το παζάρι των πουλιών Ka Faroshi.

Η κιβωτός των πτηνών

Στην καρδιά της παλιάς πόλης, μέσα στα στενά δρομάκια με τα πλίνθινα χαμηλά χτίσματα, οι Αφγανοί έχουν το δικό τους ‘’μοναστηράκι- γιουσουρούμ’’ των πτηνών. Εκατοντάδες Αφγανοί συνωστίζονται καθημερινά σε αυτό το αλισβερίσι που θυμίζει άλλες εποχές. Η τρέλα τους για τα πτηνά είναι γνωστή και ακόμα και οι γιατροί, τους συνιστούν να φροντίζουν πουλιά προκειμένου να ανακουφιστούν από το άγχος και από αλλά ψυχικά προβλήματα που εκδηλώνονται συνήθως στα δύσκολα χρόνια του πολέμου.

Ο παράδεισος του πατέρα μου θα ήταν εδώ που όσο έστεκε ο καημένος στα πόδια του νταραβεριζόταν με τις ώρες με ένα σωρό πτηνά.

Φτάνοντας στο κέντρο του παζαριού, στριμωχτήκαμε και αφεθήκαμε να μας παρασύρει το πλήθος στις μαγικές εικόνες που ξετυλίγονταν μπροστά μας, αγνοώντας τον covid-19 και τον κίνδυνο μιας πιθανής τρομοκρατικής ενέργειας.
Καναρίνια , πέρδικες, περίτεχνα χειροποίητα κλουβιά, περιστέρια, κοκόρια, μια κιβωτός πτηνών. Μεγάλη αντίφαση να βλέπεις άνδρες με τόσο τραχιά χαρακτηριστικά που μόνο η παρουσία τους θα σου προκαλούσε τρόμο, να έχουν στην αγκαλιά τους μια πέρδικα και με απίστευτη τρυφερότητα να την χαϊδεύουν στο κεφάλι.

Στο απογευματινό Shopping, σε άλλο σημείο της πόλης, παρασυρθήκαμε και η τρεις μας από την απαράμιλλη ομορφιά των χειροποίητων χαλιών των νομαδικών Αφγανικών φυλών και φεύγοντας φορτώσαμε στην πλάτη μας και από ένα χαλάκι.
Το τελευταίο βράδυ δειπνήσαμε παρέα με τον Αφγανό πρόξενο της Αθήνας. Ήταν ο άνθρωπος που είχε ασχοληθεί με τις βίζες μας και εκείνες τις μέρες βρισκόταν στην πατρίδα του για διακοπές. Το χωριό του ήταν περίπου εξήντα χιλιόμετρα νότια της Καμπούλ και δυστυχώς δεν μπορούσε να το επισκεφτεί διότι η περιοχή είναι έξω από τον έλεγχο των κυβερνητικών δυνάμεων.

Την επόμενη ημέρα έχοντας στα χέρια μας τα αποτελέσματα του χθεσινού τεστ covid-19, πήραμε τον δρόμο για το αεροδρόμιο. Το πολύπαθο Αφγανιστάν παρά τον 40χρονο αιματηρό κύκλο συγκρούσεων, παραμένει ένας αυθεντικός, δύσκολος και ολίγον τι επικίνδυνος προορισμός που έχει λησμονηθεί από πολλούς. Η πτήση της Emirates θα μας γυρνούσε στην πατρίδα του lockdown και της υποχρεωτικής καραντίνας.

Πέτρος Τριανταφυλλίδης

Αφήστε μια απάντηση