Υεμένη: «Η ευτυχής Αραβία»

Στην Υεμένη πήγα 3 φορές μέσα σε 5 χρόνια. Ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά. Ίσως είναι ό,τι πιο αυθεντικό έχω δει στα 32 χρόνια που ταξιδεύω.

Πιστεύω πως αν κάποιος δει έστω για μια στιγμή αυτόν τον ονειρικό τόπο θα με καταλάβει. Στην Υεμένη όλοι οι χρόνοι συναντιούνται στο χθες. Μια χώρα με πόλεις βγαλμένες μέσα από τη Βίβλο. Μεσαιωνικά χωριά και τοπία που μοιάζουν σαν να έχουν βγει από την ταινία «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ». Η Βίβλος και το Κοράνι μιλούν για έναν τόπο ονειρεμένο, (το βασίλειο της βασίλισσας του Σαβά). Ο Έλληνας γεωγράφος Πτολεμαίος και ο Ηρόδοτος την αναφέρουν ως την «Ευδαίμονα Αραβία». Οι Ρωμαίοι την αποκαλούσαν «Η ευτυχής Αραβία» (Felix Arabia).

 

Το πρώτο ταξίδι το έκανα πριν 14 χρόνια με τα φιλαράκια μου, Φόντα και Αννή.

Σε αυτό το ταξίδι, που ήταν και το μεγαλύτερο σε διάρκεια, γνώρισα έναν τόπο ο οποίος έχει δείξει απίστευτη αντοχή στη φθορά του χρόνου. Όλη η χώρα ήταν ένα ζωντανό μουσείο.

Η Υεμένη είναι ένας τόπος με πλούσια Ιστορία, που ξεκινά τουλάχιστον χίλια χρόνια πριν από τη γέννηση του Χριστού. Ορεινές μεσαιωνικές πόλεις με απίστευτη αρχιτεκτονική, απομονωμένα καστροχώρια πάνω στα ψηλά βουνά , απόκοσμες πολιτείες επτά αιώνων ζωής μέσα στην καρδιά της ερήμου, καθώς επίσης και ταπεινά ψαροχώρια δίπλα στα γαλαζοπράσινα νερά της Ερυθράς θάλασσας.

Το σπουδαιότερο όμως στην Υεμένη είναι οι άνθρωποί της.

Βλέποντας τους η πρώτη εντύπωση είναι πως έχεις να κάνεις με έναν λαό αυστηρό, απόμακρο και σκληρό σαν τα άγρια βουνά της Υεμένης. Γνωρίζοντας τους όμως, θα ανακαλύψεις ένα λαό ντόμπρο, αυτάρκη, υπερήφανο, ιδιαίτερα φιλικό, σεμνό, ευγενή, και πάνω απ όλα έντιμο.

Οι Υεμενίτες είναι πιστοί μουσουλμάνοι, προσκολλημένοι και παθιασμένοι με τις παραδόσεις τους και αποφεύγουν όπως ο διάολος το λιβάνι να ‘’συναντηθούν’’ πολιτισμικά με τον κόσμο της Δύσης.

Στην παράδοση τους είναι βαθιά ριζωμένη η έννοια της φιλοξενίας. Ο ξένος είναι τιμώμενο πρόσωπο στη χώρα και είναι ευλογία για κάθε Υεμενίτη να έχει την ευκαιρία να φιλοξενήσει έναν ταξιδιώτη.

Παλαιοτέρα, κανένας θρήσκος Υεμενίτης δεν ήταν κάτοχος ξενοδοχείου –πανδοχείου διότι η φιλοξενία ήταν καθήκον και όχι τρόπος να βγάλεις χρήματα. Πανδοχεία και άλλα επαγγέλματα, όπως αυτό της αργυροχρυσοχοΐας τα είχαν οι Εβραίοι, επαγγέλματα τα οποία ήταν συμβατά με τη δική τους θρησκεία.

Στην πρωτεύουσα της χώρας Σαναά

Φτάνοντας αργά το βράδυ στην ορεινή πρωτεύουσα της χώρας Σαναά (2.250 μ. υψόμετρο ), κατευθυνθήκαμε προς το κατάλυμα μας, που βρισκόταν στην καρδιά της παλιάς πόλης.

Το ‘’σπαρτιάτικο’’ ξενοδοχείο μας ήταν ένα πυργόσπιτο κτισμένο αιώνες πριν, περιτριγυρισμένο από άλλα κτίρια αναλόγου ηλικίας. Το κάλεσμα του παράφωνου μουεζίνη μας ξύπνησε από τα άγρια χαράματα. Το λιτό πρωινό το πήραμε βλέποντας την ανατολή από το μικρό ταρατσάκι πολεμίστρα, κάτω από τους ήχους των μουεζίνηδων, περικυκλωμένοι από τους πέτρινους πύργους με τα αριστοτεχνικά λευκά αραβουργήματα και με την περίτεχνη διακόσμηση στα ξυλόγλυπτα παράθυρα .

Ήταν το καλύτερο breakfast, στο καλύτερο Roof Garden, με την ανεπανάληπτη θέα μιας πανάρχαιας πόλης κέντημα που κατοικείται συνέχεια από τα βιβλικά χρόνια.

Πριν ανέβει ο ήλιος βγήκαμε για την παρθενική μας γνωριμία με την πόλη.

 

Η παλαιά πόλη είναι περιτριγυρισμένη από τείχη, πύργους και πύλες. Πολλά από τα κτίσματα αυτά είναι του 2ου αιώνα μ.Χ., όπως και η κεντρική πύλη Μπαμπ αλ Γιαμέν (πύλη της Υεμένης )

Περπατώντας στην παλιά πόλη μεταφέρεσαι στον 14 αιώνα.. Η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των σπιτιών σε χρώμα λευκό ή ώχρας. είναι το νούμερο ένα αξιοθέατο της πόλης. Το σκηνικό του 14ου αιώνα ολοκληρώνεται με την παρουσία των ανθρώπων.

 

Οι άντρες φοράνε πάντα μία κελεμπία ή ένα είδος μακριάς φούστας και ένα παλιομοδίτικο σακάκι από πάνω. Η παλαιστινιακή μαντίλα που συμβολίζει την αλληλεγγύη τους στον παλαιστινιακό λαό είναι συνήθως τυλιγμένη περίτεχνα στο κεφάλι τους ή ριγμένη στους ώμους τους. Το πιο χαρακτηριστικό και εμβληματικό αξεσουάρ τους όμως είναι το χρυσοκέντητο ζωνάρι με την jambiya (γυριστό μαχαίρι).

Η τζαμπίγια είναι η ταυτότητα κάθε άντρα στην Υεμένη. Είναι αδιανόητο να βγεις από το σπίτι σου χωρίς να την φοράς . Ανάλογα με το σχέδιο της τζαμπίγιας καταλαβαίνουν από πού κρατάει η σκούφια σου.

Στην επαρχία οι περισσότεροι έχουν εκτός από την τζαμπίγια και ένα Καλάσνικοφ κρεμασμένο στον έναν τους ώμο, όπως έχουν το σακίδιο τους οι δικοί μας νεογιάπηδες.

Οι γυναίκες φορούν τον κλασικό μαύρο μανδύα (νιχάμπ), αφήνοντας μόνο τα μάτια τους ακάλυπτα. Το μαύρο νιχάμπ είναι και η επίσημη γυναικεία ενδυμασία. Όταν βγαίνουν για εργασίες αντί για το μαύρο φορούν πάντα ένα πορτοκαλοκόκκινο εμπριμέ.

Περπατώντας όλη μέρα στα δαιδαλώδες στενάκια του παζαριού Souk al-Milh με τις 40 διαφορετικές συντεχνίες και τα 50 τζαμιά, έχεις την αίσθηση πως θα ξεπροβάλλουν ξαφνικά δίπλα σου από τις σκοτεινές στοές των τειχών ο Αλαντίν με το λυχνάρι του, ο Αλί Μπαμπά με τους σαράντα κλέφτες, ή ο Σεβάχ ο θαλασσινός.

Πιστέψτε με δεν σας λέω τα παραμύθια της Χαλιμάς. Στην Σαναά ζεις το «Χίλιες και μια νύχτες». Κάθε απόγευμα μας περίμενε ο Jamal στο ταπεινό καφενεδάκι του για να μας σερβίρει καφεδάκι με αρωματισμένο κάρδαμο ή τσάι με φρέσκο δυόσμο.

Αναχώρηση για τον βορρά

Την επομένη μέρα με οδηγό τον Σάμι, ιδιοκτήτη ενός τζιπ, ξεκινήσαμε το οδοιπορικό μας σε αυτήν την τόσο ιδιαίτερη χώρα.

Η πρώτη στάση έγινε σε ένα ξέφωτο λίγα μέτρα παρακάτω όπου υπήρχαν δεκάδες μικρές παράγκες περιτριγυρισμένες από πολλούς άντρες όλων των ηλικιών.

-Από εδώ θα αγοράσω το γκατ, μας είπε ο Σάμι χαμογελώντας.

Κατέβηκε βιαστικά και κατευθύνθηκε σε έναν πάγκο που πιθανόν γνώριζε τον έμπορο και πήρε στα χέρια του τα μικρά πλαστικά σακουλάκια τα οποία περιείχαν μικρά τρυφερά κλαδάκια γεμάτα με φύλλα.

Αφού το περιεργάστηκε, διάλεξε ένα πλήρωσε και χαρούμενος μπήκε στο τζιπ λέγοντας πως βρήκε καλή ποιότητα σε καλή τιμή.

Το γκάτ είναι ένας θάμνος που τα φύλλα του περιέχουν ένα ήπιο διεγερτικό. Η πρώτη δουλειά κάθε σοβαρού Υεμενίτη, είναι η αγορά του ημερήσιου γκάτ ξοδεύοντας πολλές φορές περίπου το ένα τρίτο του μισθού του.

Συνήθως αρχίζουν το μάσημα του γκάτ μετά το μεσημεριανό φαγητό. Κόβουν λίγα φυλλαράκια και τα μασούν χωρίς ποτέ να τα καταπίνουν. Καταπίνουν μόνο τον χυμό τους χρησιμοποιώντας συχνά και νερό ή τσάι, γιατί το γκάτ ξεραίνει το στόμα. Κάθε λίγο προσθέτουν κι άλλα φυλλαράκια και συνεχίζουν έτσι για ώρες. Το απόγευμα κάθε Υεμενίτης είναι με το ένα μάγουλο παραμορφωμένο και μπουκωμένο σαν να έχουν στο στόμα τους ένα τεράστιο πορτοκάλι.

Αφού τοποθέτησε το σακουλάκι σε σκιερό μέρος του αυτοκινήτου ξεκινήσαμε με κατεύθυνση το βόρειο τμήμα της χώρας.

Φτάνοντας στο πρώτο στρατιωτικό φυλάκιο, μας σταμάτησαν τα όργανα της τάξης, έλεγξαν τα χαρτιά μας και μας είπαν πως όσες μέρες θα βρισκόμαστε στον βορρά θα έχουμε υποχρεωτικά συνοδεία δυο στρατιωτικά οχήματα με 16!!!! ένοπλους ράμπο.

Αφού χαμογελάσαμε και χαιρετήσαμε τα παλικάρια, τα οποία ομολογώ δεν έμοιαζαν για στρατιώτες του τακτικού στρατού αλλά για αντάρτες της Αλ Κάιντα, ξεκινήσαμε έχοντας μπροστά μας ένα όχημα που στην καρότσα του είχε ένα μπουλούκι με οπλισμένους και στη βάση της καρότσας ένα μυδράλιο!

Ένα παρόμοιο όχημα ήταν η οπισθοφυλακή μας και έτσι μας στερούσε την δυνατότητα πιθανής ……απόδρασης.

Στην προσπάθειά της η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των απαγωγών, έχει επιβάλλει την υποχρεωτική ένοπλη συνοδεία, ιδιαίτερα στις περιοχές του βορρά.

Όσο αντιφατικό και αν ακούγεται, στην Υεμένη υπάρχει παράδοση στις απαγωγές δυτικών. Δεν διατρέχεις όμως κανέναν κίνδυνο γιατί κανείς Υεμενίτης δεν διανοείται να ληστέψει ή με οποιοδήποτε τρόπο να βλάψει έναν ξένο τον οποίο θεωρεί τιμώμενο πρόσωπο.

Τα προηγούμενα χρόνια όμως, έτυχε να απαγάγουν αρκετούς τουρίστες. Οι απαγωγείς τούς μετέφεραν σε κάποια απομονωμένα ορεινά καστροχώρια και εκεί οι όμηροι γνώρισαν τι σημαίνει Υεμενίτικη φιλοξενία. Φιλοξενούνταν σε ζεστά χαγιάτια και έτρωγαν και έπιναν μέχρι σκασμού. Εάν ήταν συνεργάσιμοι, μπορούσαν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο χωριό, μα τότε άρχιζε το μεγάλο μαρτύριο τους.

Πρωί, μεσημέρι, βράδυ, τους προσκαλούσαν σε τσιμπούσια οι κάτοικοι του χωριού και ως τιμώμενα πρόσωπα που ήταν δεν μπορούσαν να μην αποδεχτούν την πρόσκληση. Εν τω μεταξύ οι απαγωγείς έστελναν φιρμάνι στις τοπικές αρχές και αυτά που ζητούσαν δεν ήταν χρήματα αλλά, έργα υποδομής για το χωριό τους.

Συνήθως αυτά που ζητούσαν ήταν η κατασκευή ενός δρόμου ή γέφυρας, προβλήματα με την ύδρευση και κάποιες φορές η αλλαγή μιας δικαστικής απόφασης, που είχε βγει εις βάρος ενός μέλους της κοινότητας τους. Η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να μην δημιουργηθεί διπλωματικό επεισόδιο, κατά κανόνα ικανοποιούσε τα αιτήματα μέσα σε λίγο καιρό. Πριν την απελευθέρωση των ομήρων γινόταν ένα μεγάλο αποχαιρετιστήριο γλέντι και όλο το χωριό γέμιζε δώρα τους απαχθέντες!!

Όταν επέστρεφαν στην πατρίδα τους οι όμηροι είχαν να λένε για την παροιμιώδη φυλάκισή τους .

Μόνο μια φορά έγινε η στραβή, όταν τον Δεκέμβριο του 1998, βρέθηκαν 4 ταξιδιώτες ανάμεσα σε αντιμαχόμενα πυρά και έχασαν τη ζωή τους

Με το δάκτυλο στη σκανδάλη του μυδραλίου, μας συνόδευαν ολημερίς και ολονυχτίς οι στρατιώτες, στερώντας μας την ευκαιρία να παρατείνουμε το ταξίδι μας ώστε να γευτούμε και εμείς το τι σημαίνει Υεμενίτικη φιλοξενία.

Στην παραμονή μας στο βόρειο τμήμα της χώρας, αυτό που ξεχώριζε ήταν η πόλη Σάντα και το ορεινό απόκοσμο χωριό Σιχάρα.

Η Σιχάρα είναι ένα οχυρωμένο χωριό, όπως τα περισσότερα ορεινά χωριά στη χώρα, γαντζωμένο σαν αετοφωλιά στα 2600 μέτρα.

Μέχρι πρόσφατα ήταν απαγορευμένη η είσοδος στο χωριό για τους ξένους διότι το απαγόρευε ο αρχηγός της φατρίας.

Το χωριό είναι χτισμένο πάνω σε μια απόκρημνη βουνοκορφή εντελώς ξεκομμένη από τα γύρω βουνά. Μια πέτρινη γέφυρα ενώνει τις δυο πλευρές μιας βαθιάς και απότομης χαράδρας και αυτή η γέφυρα είναι το μοναδικό σημείο όπου μπορείς να προσεγγίσεις το χωριό.

Εδώ είχε καταφύγει ο τελευταίος ιμάμης της Υεμένης και μαζί με τους πιστούς του αντιστάθηκε για καιρό. Τα πεζικά τμήματα ήταν αδύνατον να πλησιάσουν την αετοφωλιά. Μόνο όταν έφτασαν τα αεροπλάνα, ανάγκασαν τον ιμάμη να φύγει από την χώρα.

Ανατολικά προς στην κοιλάδα Χαντραμαούτ ( Wadi Hadramawt ).

Φεύγοντας από τα βουνά του βορρά και πριν επιστρέψουμε στην πρωτεύουσα, ο στρατός μας άφησε ελεύθερους. Την επόμενη μέρα κατευθυνθήκαμε ανατολικά προς την έρημο Αλ Αμπρ, έχοντας στόχο να φτάσουμε τις επόμενες μέρες, στην κοιλάδα Χαντραμαούτ ( Wadi Hadramawt ).

Μετά από μια ολιγόωρη στάση στην αρχαία πόλη Μαρίμπ, για να δούμε τα ερείπια της αρχαίας πόλης (το βασίλειο της βασίλισσας του Σαβά), μας παρέλαβαν οι άνθρωποι της ερήμου.

Η έρημος έχει τους δικούς της νόμους. Ούτε ο νόμος του κράτους έχει ισχύ εδώ ούτε ο νόμος του Θεού. Εδώ νόμος και Θεός είναι ο φύλαρχος της περιοχής.

Οδηγηθήκαμε στο αρχηγείο της περιοχής και περιμέναμε τον «οπλαρχηγό» ο οποίος θα μας έδινε την άδεια να διασχίσουμε την έρημο .

Ο Σάμι, ο οδηγός μας, κάνοντας και χρέη διερμηνέα έδωσε τα διαβατήρια στο …όργανο και πριν αυτός τα δει του είπε με έμφαση, ‘’Αλ Γιουνάν ‘’(από την Ελλάδα) όπου η ακριβής μετάφραση είναι Ίωνας, ( αυτός που κατοικεί στην περιοχή της μικρασιατικής Ιωνίας ).

Όλοι οι ανατολικοί λαοί τους Έλληνες τους ονομάζουν Γιουνάν (Ίωνας) και τους κατατάσσουν στους λαούς που είναι πολύ κοντά σε αυτούς και όχι τμήμα της μακρινής και ξένης γι΄αυτούς Ευρώπης.

Αφού μας χαιρέτησε πήραμε τις απαραίτητες άδειες, την ένοπλη συνοδεία μας και ξεκινήσαμε για την έρημο της περιοχής Αλ Αρμπ. Μπαίνοντας λίγα χιλιόμετρα μέσα στην απεραντοσύνη της ερήμου το τζιπ μουλάρωσε και δεν κουνιόταν σπιθαμή.

-Μηχανική βλάβη που δε διορθώνεται εάν δεν πάει στο συνεργείο, μας είπε ο Σάμι ο οδηγός μας.

Ο νεαρός βεδουίνος που ήταν ο οδηγός του συνοδευτικού μας οχήματος, κατέβηκε αρματωμένος και ρώτησε τον Σάμι εάν μπορεί να βοηθήσει.

Αφού τα είπαν για λίγο, ο Σάμι μας έκανε ένα νεύμα και εμείς σαλτάραμε στην καρότσα του συνοδευτικού 4Χ4 αγροτικού και ξεκινήσαμε αφήνοντας τον Σάμι να περιμένει βοήθεια.

Το βράδυ διανυκτερεύσαμε σε έναν καταυλισμό νομάδων βεδουίνων οι οποίοι μας παραχώρησαν μια τέντα για να κοιμηθούμε και μας τάισαν τα καλύτερα, σαν καλοί οικοδεσπότες που είναι.

Η νύχτα στην έρημο της αραβικής χερσονήσου έχει κάτι το μαγικό. Ο άνεμος που φυσά και σηκώνει κύματα άμμου σου δίνει την αίσθηση πως ακούς τα κύματα της θάλασσας την ώρα της θαλασσοταραχής. Έμεινα ώρα ξάγρυπνος, ακούγοντας τον παφλασμό των κυμάτων και σας διαβεβαιώνω πως δεν είχα μασήσει ούτε ένα φυλλαράκι γκατ, ούτε είχα πιει αλκοόλ το οποίο εξάλλου είναι απαγορευμένο σε όλη την χώρα.

Το πρωί ξυπνήσαμε με μπουνάτσα και ξεκινήσαμε νωρίς, έχοντας βάλει στόχο να φτάσουμε πριν νυχτώσει. Στον δρόμο μιλώντας τη γλώσσα του σώματος με τον νεαρό γίναμε φιλαράκια και αρχίσαμε τα παιγνίδια.

Βάζοντας στόχο υποτιθέμενους εχθρούς πυροβολούσαμε με το καλάσνικοφ τους απέναντι βράχους.

Ο νεαρός βεδουίνος που πρέπει να είχε τα χρόνια της κόρης μου, μεγάλωσε περιμένοντας τον πόλεμο ο οποίος δυστυχώς δεν άργησε να έρθει.

Σιμπάμ, « το Μανχάταν της ερήμου»

Το απόγευμα φτάσαμε στο Wadi Hadramawt (κοιλάδα Χανδραμαούτ) που είναι η πατρίδα του Μπιν Λάντεν. Στην ξερή κοιλάδα υπάρχουν οι μυθικές πόλεις Σεγιούν, Ταρίμ και Σιμπάμ. Αυτή που ξεχωρίζει για την ομορφιά της είναι η Σιμπάμ «το Μανχάταν της ερήμου».

Οι 500 ‘’ουρανοξύστες’’ που αποτελούνται από πέντε έως εννέα ορόφους έχουν ηλικία 800 χρόνων και μαζί με την παλιά πόλη της Σαναά και το χωριό Ζαμπίντ είναι προστατευόμενες πόλεις της UNESCO.

Το χαρακτηριστικό αυτών των πόλεων όπως και των περισσοτέρων στην Υεμένη είναι τα στενά σοκάκια με τα πέτρινα ή πλίνθινα σπίτια, τα πανέμορφα ξυλόγλυπτα παράθυρα, οι δαντελωτές ζωγραφιστές μπορντούρες, οι πέτρινες και αλαβάστρινες διακοσμήσεις, και τα καταπληκτικά χαμάμ από τον καιρό της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Τα σπίτια είναι κατασκευασμένα από κλαδιά δέντρων, πέτρες, χοντρό αλάτι, τριμμένο χαλίκι λάβας ανακατεμένο με ασπράδι αυγών, κιμωλία και άμμο.

Φεύγοντας από τη κοιλάδα Χανδραμαούτ τις επόμενες μέρες επισκεφτήκαμε τα χωριά Ιμπ ,Ταίζ, Μπάι Αλ Φακίχ, Τζίμπλα, και την Ζαμπίντ την οποία διάλεξε ο Παζολίνι το 1974 για να γυρίσει την ταινία «Χίλιες και μια νύχτες».

Από τις πόλεις που βρέχονται από την Ερυθρά θάλασσα, ενδιαφέρον έχει η Αλ Μόκα η γενέτειρα του ποιο διάσημου ροφήματος στον κόσμο του καφέ, μόκα και η Χουντέιντα με τη μεγαλύτερη ψαραγορά της χώρας.

Το πρωί η βόλτα στο λιμάνι της Χουντέιντα ήταν αποκάλυψη. Μικρά πολύχρωμα αλιευτικά φορτωμένα ως τα μπούνια με τεράστιους καρχαρίες έμπαιναν στο λιμάνι και αμέσως έβγαζαν την ψαριά στην ιχθυόσκαλα όπου αμέσως άρχιζε ο πλειστηριασμός.

Στο «φρούριο» Χατζάρα, από τα ομορφότερα χωριά της χώρας

Την επομένη μέρα πιάνοντας πάλι τα βουνά κατευθυνθήκαμε στα απόκοσμα χωριά Μανάκα και Χατζάρα, τα οποία είναι σκαρφαλωμένα στα 2.500 μέτρα .

Διανυκτερεύσαμε στη Χατζάρα, ένα από τα ομορφότερα χωριά της χώρας που είναι ο ορισμός της πόλης φρούριο.

Το βράδυ ξάπλα στον οντά του πυργόσπιτου – ξενοδοχείου, εμφανίστηκαν τα αρνιά και τα πιλάφια κάτω από τους ήχους και τις μελωδίες της ανατολής.

Παρέα με τους ντόπιους, στήθηκε ένα γλέντι από το πουθενά. Με ούτια, τουμπερλέκια, παραδοσιακά τραγούδια και πολεμικούς χορούς που έμοιαζαν με χορούς του Πόντου και της Καππαδοκίας, περάσαμε μια νύχτα που θα μας μείνει αξέχαστη.

Το πρωί ένα στρώμα ομίχλης είχε σκεπάσει όλο το χωριό. Κοιτώντας μέσα από το θολό παράθυρο του δωματίου μου, με δυσκολία διέκρινα τις μαυροφορεμένες γυναίκες να προχωρούν μέσα στην πυκνή ομίχλη δημιουργώντας μια εικόνα σκέτο«πίνακα ζωγραφικής».

Μόλις σηκώθηκε ο ήλιος ξεκινήσαμε για το διπλανό χωριό, την όμορφη Μανάκα, για να δούμε το παζάρι της περιοχής.

Περπατώντας στο ομιχλώδες υπαίθριο παζάρι, έβλεπες τα όπλα να πουλιούνται, πλάι-πλάι με το λιβάνι από την Χανδραμαούτ, τις τζαμπίγιες από τις ορεινές φυλές της Υεμένης, τον καφέ από την Μόκα, τους χουρμάδες από τις οάσεις της ερήμου και τα ασημένια κοσμήματα των βεδουίνων:

Οι άντρες οπλισμένοι σαν αστακοί ρωτούσαν συνεχώς από πού είμαστε και μας χαιρετούσαν με ζεστασιά στο άκουσμα της λέξης Αλ Γιουνάν.

Οι γυναίκες, μέσα στις σκοτεινές κελεμπίες τους, πουλούσαν στην αγορά τα ζαρζαβατικά που είχαν μαζέψει από τον κήπο τους και το ψωμί που ζύμωσαν και έψησαν πρωί πρωί. Κρατώντας διακριτικά μια απόσταση από τα «μοντέλα» μου, εστίασα τη φωτογραφική μηχανή στα πρόσωπα τους, και ιδιαίτερα στο μοναδικό ακάλυπτο σημείο τους, τα μάτια.

Μάτια απίστευτης ομορφιάς λάγνα, περιποιημένα με φόντο την σκουρόχρωμη επιδερμίδα στο χρώμα της μόκας .

Η αλήθεια είναι ότι πολλές από αυτές καταλάβαιναν πως είχα εστιάσει στα πρόσωπα τους και χαμογελούσαν διακριτικά κάτω από το πέπλο τους.

Πάντως η άποψη ότι το Ισλάμ επιβάλει στις γυναίκες να είναι κουκουλωμένες δεν ισχύει σύμφωνα με μια ακάλυπτη Υεμενίτισα που συναντήσαμε στο χωριό Ιμπ .

Πριν λίγες μέρες περπατώντας στο χωριό Ιμπ μας πλησίασε μια κοπελίτσα γύρω στα δέκα οκτώ, με το πρόσωπο ακάλυπτο.

Εντύπωση μας έκανε και το γεγονός ότι απευθύνθηκε και στους άντρες τις παρέας.

Μιλώντας λίγα αγγλικά μας ρώτησε εάν θέλαμε να μας ξεναγήσει στο χωριό της χωρίς αντάλλαγμα, διότι η συναναστροφή με τους λιγοστούς ξένους που έρχονται τη βοηθούν να εξασκηθεί στην αγγλική γλώσσα.

Αφού δεχτήκαμε, η πρώτη ερώτηση που της κάναμε ήταν πως και μπορεί να είναι ακάλυπτη;

Η απάντηση ήταν πως από τη στιγμή που το επιτρέπει ο πατέρας της, δεν μπορεί κανένας να της κάνει τίποτα

– Ο οικογενειακός συντηρητικός ηθικός κώδικας επιβάλει αυτήν την ενδυμασία και όχι ο ιμάμης. Εμείς πρέπει να αλλάξουμε, δεν φταίει η θρησκεία. Και άλλες χώρες είναι Μουσουλμάνοι και είναι αλλιώς.

-Στο δρόμο που περπατώ πολλές φορές ακούω ψιθύρους και κουβέντες αλλά δεν με νοιάζει καθόλου το τι λένε οι άλλοι.

Αφού μας γύρισε στα αξιοθέατα του χωριού της, μας κάλεσε στο σπίτι της για ένα τσάι και κάπνισμα ναργιλέ παρέα με τον πάτερα της και τα αδέλφια της.

Τις επόμενες ημέρες γυρνώντας προς την Σαναά επισκεφτήκαμε και τα υπέροχα χωριά Νταρ Ελ Χατζάρ Θούλα Σιμπάμ, Καουκαμπάν και την ονειρική, μα παραμελημένη Χαμπάμπα.

Καλεσμένοι στους γάμους στην Σαναά

Η Πέμπτη είναι η μέρα που συνήθως γίνονται οι γάμοι και πέσαμε πάνω σε τρεις .

Περνώντας μπροστά από το γλέντι του γάμου, μόλις μας είδαν μας πήραν σηκωτούς και μας έβαλαν στην καλύτερη θέση του οντά.

Αφού μας τάισαν, με την συνοδεία οργάνων οδηγηθήκαμε χορεύοντας και κραδαίνοντας τα μαχαίρια στο «παχνί» για να βοσκήσουμε το γκατ.

Φυσικά ως τιμώμενα πρόσωπα που ήμασταν είχαμε ένα λοφάκι γκατ. Σας διαβεβαιώνω δεν κατάλαβα τίποτα δεν «την άκουσα» όπως λένε , ήταν σαν να ήπια τρεις μπίρες, που δεν πίνω συνήθως τίποτα άλλο, εκτός από λίγο κρασάκι.

Την επόμενη μέρα πήραμε το αεροπλάνο και πετάξαμε για τον εικοστό πρώτο αιώνα, στην «πολιτισμένη» Ευρώπη.

Αυτός ο επίγειος παράδεισος, αυτή η λάγνα Ανατολή με πλάνεψε από την πρώτη ματιά. Γυρνώντας πίσω μαγεμένος και βλέποντας τις φωτογραφίες του ταξιδιού σχεδόν καθημερινά το μόνο πράγμα που σκεφτόμουν ήταν την ήμερα που θα επέστρεφα στην «γη των ευτυχισμένων»

Μετά από δυο χρόνια, επέστρεψα μαζί με τον φίλο μου τον Γιάννη και ξαναέζησα αυτό το όνειρο.

Αυτό επαναλήφθηκε και την επομένη διετία, παίρνοντας μαζί μου και τα φιλαράκια μου που όλα αυτά τα χρόνια τους είχα πιπιλήσει το μυαλό, λέγοντας τους πως εάν δεν δουν την Υεμένη, θα έχουν ζήσει μια ζωή λειψή.

Σε αυτά τα διαδοχικά ταξίδια διαπίστωσα πως αυτό που σε μαγεύει σε αυτή τη χώρα είναι ότι έμεινε ίδια και απαράλλακτη για αιώνες.

Περπατώντας στα στενάκια των πόλεων είχα στα χέρια μου τις φωτογραφίες που είχα τραβήξει στα προηγούμενα ταξίδια και έβλεπα τα ίδια πρόσωπα στις ίδιες θέσεις.

Ήταν σαν να μην πέρασε μια μέρα.

Ο μικρός στο παζάρι της Σαναά στην ίδια θέση με το ίδιο πανωφόρι να πουλά σταφίδες. Ο καφετζής ο Τζαμάλ, ο πιτσιρικάς στην Χατζάρα που έγινε έφηβος, ο παππούς στο εμπορικό στην Μανάκα και τόσοι άλλοι.

Η Υεμένη σήμερα

Η Υεμένη σήμερα δεν έχει καμία σχέση με αυτήν την εικόνα που γνώρισα εγώ πριν αρκετά χρόνια καθώς το γεωπολιτικό ρήγμα πάνω στο οποίο βρίσκονταν δυστυχώς ενεργοποιήθηκε με ολέθρια αποτελέσματα.

Από το 2015 ο στρατιωτικός συνασπισμός, με επικεφαλής τη Σ. Αραβία και με την υποστήριξη των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γαλλίας, βομβαρδίζουν την Υεμένη με σκοπό να διαλύσουν τους αντάρτες Χούθι που στηρίζονται από το Ιράν. Ολόκληρες μεσαιωνικές πόλεις όπως η Σάντα έχουν ισοπεδωθεί με χιλιάδες άμαχους νεκρούς.

ΟΙ Σαουδάραβες επιδιώκουν να επαναφέρουν στην εξουσία τον φιλοσαουδάραβα Αμπντ Ράμπου Μανσούρ Χάντι για να ελέγχουν τα στενά Bab el-Mandeb της Υεμένης (κόλπος του Άντεν ) διότι από εκεί περνούν καθημερινά τέσσερα εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, της Σαουδικής Αραβίας με κατεύθυνση, Ευρώπη, Ασία και ΗΠΑ.

Ταυτόχρονα, ο οικονομικός πόλεμος με το εμπάργκο που έχουν επιβάλει έχει οδηγήσει 14.000.000 ψυχές να κινδυνεύουν άμεσα να πεθάνουν από τον φριχτό θάνατο της πείνας της δίψας και της χολέρας, προκαλώντας τον μεγαλύτερο λιμό των τελευταίων πενήντα ετών σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

Φυσικά τα Μ.Μ.Ε. της χώρας μας ψωνίζουν ειδήσεις από την πολιτισμένη Δύση και μας προβάλουν τις black Friday, το χριστουγεννιάτικο στόλισμα των ευρωπαϊκών πόλεων και την πιθανή ημερομηνία κυκλοφορίας του νέου iPhone .

Καληνύχτα αδέλφια

Πέτρος Τριανταφυλλίδης

 

ΙΝΦΟ: Διαβάστε τα βιβλία

Υεμένη, Ορεινή και αέρινη της Λολίτας Γεωργίου. Εκδόσεις Πατάκη

Υεμένη του Φαίδωνα Πατρικαλάκη. Εκδόσεις Αιγόκερος

Δείτε από το BBC την κατεστραμμένη πόλη Σάντα μετά από τους πρόσφατους αεροπορικούς βομβαρδισμούς https://twitter.com/twitter/statuses/808429023521107968

Αφήστε μια απάντηση